Zal een eventuele krimp van Schiphol veel negatieve gevolgen hebben voor de Nederlandse economie? Deskundigen zijn verdeeld.
Gisteren werd bekend dat er bij het kabinet grote zorgen zijn over Schiphol. De luchthaven zou niet voldoen aan stikstofregels en regels op het gebied van geluid en overlast. Ook beschikt het vliegveld nog altijd niet over een natuurvergunning. Juridische adviseurs van de regering geven aan dat er waarschijnlijk ‘draconische maatregelen’ nodig zijn. Er bestaat een reële kans dat, als verdere ingrijpende maatregelen zoals het massaal opkopen van boerenbedrijven voorkomen willen worden, het aantal vliegbewegingen met maar liefst twintig procent naar beneden moet, naar 400.000 per jaar. Dat zou grote gevolgen hebben voor de vooralsnog groeiende luchthaven, die als ‘motor voor de economie en het vestigingsklimaat’ gezien wordt.
Waarde van Schiphol
Al jaren wordt bediscussieerd wat de economische waarde van Schiphol precies is. Op en rond Schiphol werkten in 2020 meer dan 68.000 mensen. De luchthaven draagt direct voor iets minder dan 1 procent bij aan de Nederlandse economie. De positieve effecten van Schiphol voor de bredere economie zijn daarnaast groot. De beschikking over een luchthaven met een van de beste wereldwijde netwerken zorgt voor een beter vestigingsklimaat.
Het is belangrijk dat dat zo blijft, aldus Theo Henrar, voorzitter van vereniging van technologische bedrijven FME, tegen de NOS: “Schiphol is een levensader voor de Nederlandse economie. 60 procent van onze bedrijven exporteert en als je dat wilt blijven doen, moet Schiphol vol kunnen blijven draaien. We hebben er niks aan als we Schiphol marginaliseren tot een regiovliegveld.”
Walter Manshanden, onderzoeker op het gebied van stedelijke economie, is minder bezorgd: “De Nederlandse economie heeft juist de luxe om zich de krimp van Schiphol te kunnen permitteren.” Volgens Manshanden zal krimp vooral gevolgen hebben voor transfervluchten. “En daar verdient de Nederlandse economie niet zoveel mee. KLM wordt daar een stukje kleiner van, maar ook daar heeft de Nederlandse economie niet zo veel last van.”
Luchtvaartnota
In het beleid van de Nederlandse overheid wordt vooralsnog in ieder geval geen rekening gehouden met een eventuele krimp van Schiphol. Een jaar geleden presenteerde het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de nieuwe Luchtvaartnota. Hierin zijn de beleidsplannen op het gebied van luchtvaart voor de komende drie decennia opgenomen. Volgens de regering kan de luchtvaart in Nederland tot 2050 jaarlijks zo’n 1,5 procent groeien. Het behoud van een sterk, internationaal netwerk staat, samen met verduurzaming van de sector, in de plannen centraal.
Op Schiphol zullen voorlopig niet meer dan 540.000 vliegbewegingen plaatsvinden, zo blijkt uit de nota. Een randvoorwaarde voor groei is dat het aantal mensen dat ernstig gehinderd wordt aantoonbaar afneemt. Ook moet de sector verduurzamen: over tien jaar moeten de grondoperaties op alle luchthavens volledig klimaatneutraal zijn. De CO2-uitstoot van de sector als geheel moet in 2050 ten minste gehalveerd zijn. Het kabinet vindt het belangrijk dat de sleutelpositie van Schiphol in het internationale netwerk van luchtverbindingen behouden blijft vanwege het belang voor het economische succes van Nederland. Vluchten die voor de economie en het internationale netwerk van belang zijn moeten vanaf Schiphol plaatsvinden. Vakantievluchten moeten vanaf Lelystad Airport worden uitgevoerd.
Verschillend
VWO