Het uitblijven van de juiste vergunningen voor Schiphol zorgt ervoor dat rechters mogelijk een streep zetten door het gedoogbeleid ten aanzien van vlieghinder.
Sinds 2015 geldt een aantal nieuwe regels voor het vliegverkeer rond Schiphol. Het plafond voor het aantal vliegbewegingen is verhoogd naar 500.000 per jaar, met de afspraak dat het meeste gebruik wordt gemaakt van de startbanen die voor de minste overlast bij omwonenden zorgen. Zes jaar later is die afspraak echter nog altijd niet wettelijk vastgelegd in vergunningen en wettelijke regelingen. Dat komt doordat verschillende milieueffecten, waaronder PFAS en de stikstofuitstoot, eerder niet voldoende waren meegewogen. De luchthaven kreeg eerder dit jaar de opdracht om deze effecten opnieuw te onderzoeken, maar dat zorgt opnieuw voor vertraging.
Intussen kan de Inspectie voor Leefomgeving en Transport (ILT) maar zeer beperkt toezicht kan houden op vliegroutes en geluidshinder bemoeilijkt wordt, zo schrijft Het Parool. ‘De realiteit is dat het gedogen nu zes jaar duurt, wat betekent dat ILT gedwongen is om niet op te treden waar dat volgens de wet Luchtvaart nodig zou zijn’, zo schreef een ambtenaar van de ILT afgelopen maand aan demissionair minister voor Infrastructuur en Waterstaat Barbara Visser. Bij rechtszaken zijn klachten van omwonenden vooralsnog afgewezen, in afwachting van de wettelijke regeling. Maar de rechter zou binnenkort een einde kunnen maken aan het gedoogbeleid, zo waarschuwt ILT. Op dit moment heeft een groep omwonenden al een rechtszaak over de kwestie aangespannen bij de bestuursrechter in Amsterdam.
Als de rechter een streep zet door het gedoogbeleid kan dat op korte termijn al grote gevolgen hebben voor Schiphol. De Inspectie zou dan maatregelen opleggen die gevolgen hebben voor de hoeveelheid vliegbewegingen. In de praktijk zou dat hoogstwaarschijnlijk neerkomen op een vermindering van vluchten tot 420.000 a 450.000 per jaar. Minister Visser laat in een reactie aan Het Parool weten dat ze uitzoekt of de regels ‘op zo kort mogelijke termijn’ alsnog wettelijk kunnen worden vastgelegd.
Schiphol bevindt zich al langere tijd in een problematische situatie. Vrijdag besprak de ministerraad een via de NOS uitgelekte notitie over Schiphol. Volgens juridische adviseurs van het kabinet zijn er ‘draconische maatregelen’ nodig omdat de luchthaven niet zou voldoen aan stikstofregels en regels op het gebied van geluid en overlast. Bovendien ligt er nog altijd geen natuurvergunning. Er bestaat daarom een reële kans dat de luchthaven 100.000 vliegbewegingen moet inleveren, wil voorkomen worden dat boerderijen in de wijde omgeving moeten worden opgekocht en een maximumsnelheid van 80 kilometer per uur op de snelwegen rond Schiphol moet worden ingevoerd. Minister Visser wil vooralsnog niets kwijt over mogelijke oplossingen, maar het lijkt er wel op dat de eerder beloofde verdere groei naar geleidelijk 540.000 vliegbewegingen per jaar van tafel is.