Belofte maakt schuld. Negen maanden geleden is de reorganisatie van de besturing gestart en ik gaf toen aan dat we zouden kijken hoe een en ander gaat na negen maanden. Dus tijd voor de thermometer.
We zijn gestart met een team dat uit 46 leden bestaat (was 70) en dat de dagelijkse operatie van ons bedrijf nu runt. Veel leden in dit team die er al aardig wat ervaring op hebben zitten binnen de luchtvaart. Zodat we ons niet meteen tegen de eerste de beste steen stoten. En een paar nieuwe, verse leden zijn toegevoegd, die de laatste stand van zaken meenemen van hun opleidingen. Aangevuld met een heel regiment stagiaires van hogescholen en universiteiten en variërend in kennis van logistiek en gedrag tot techniek.
Dat alles leidt tot een heel andere samenstelling van het besturingsplatform. De gemiddelde leeftijd is flink gedaald , de diversiteit die al hoog was, is nog verder toegenomen en wat ook gelukt is (en dat zal veel critici deugd doen): de verhouding tussen vrouwen en mannen is nu precies 50/50. En ja, die verdienen binnen dit bedrijf allemaal even veel. Als we de besturing alleen om deze punten hadden willen vernieuwen dan zijn we al meer dan geslaagd.
De enige omissie, zou je kunnen zeggen, is de mannelijkheid van de leiding, die uit een traditioneel 3-manschap bestaat. Gelukkig wel met een vrouwelijke projectleider besturing en een, da’s dan wel weer rolbevestigend, dame op HR. Daar zitten, moet ik constateren, traditioneel vrouwen. En dat is minstens net zo vreemd als altijd mannen in de directie. Ondersteuning van het team geschied door 7 improvement leads in de verhouding 3 vrouw, 4 man. Als Corona voorbij is verdwijnt die laatste hopelijk, niet vanwege de man, maar vanwege Corona en zitten we hier ook op 50/50.
Kennis is er zat aanwezig. We besteden de meeste tijd nu aan het delen van die kennis. Waar we, zoals dat zo mooi heet, ‘uitdagingen tegenkomen’ zien we dat het kennis hebben van en het aansturen van een aparte unit of bedrijfsonderdeel anders is dan het besturen van een Netwerk. Niet meer het afdelingsbelang is leidend, maar het integrale belang van de maatschappij. Iets dat eigenlijk vroeger ook al had moeten gelden, natuurlijk, met de bril van nu bekeken. Dat is voor de meesten even wennen. Financiële input en kansberekening zitten nu dan ook veel meer in het werkpakket van het team.
Het team houdt zich ondertussen met lastige vragen bezig. Stel: er moet een vlucht geannuleerd worden omdat de bemanning met Corona in bed ligt. Welke vlucht kies je dan?
Die met de minste klanten? Klinkt logisch, maar als dat nu net de best betalende klanten zijn?
Die met de minste vracht? Als daar nu net een hart voor een harttransplantatie bijzit?
Een vlucht naar Duitsland, waar je ook met de trein heen kunt? Of een vlucht naar Engeland?
Een vlucht met een kinderklas, met een honderdjarigenreis, een olympische vlucht of een evacuatievlucht, met een koning aan boord of juist een met wezen? You tell me!
Kun je sommige vluchten wel annuleren? Er bestaan wetten en regelgeving over slots die gevlogen moeten worden, omdat je anders je rechten op het onderhouden van die lijn kunt verliezen. En wat kost dat wel niet? Dat moet je dan weer afzetten tegen de milieueffecten, want als je dan al moet vliegen, wil je wel zoveel mogelijk klanten aan boord hebben. Geplande bio-fuelvluchten wil je natuurlijk helemaal graag door laten gaan. Om nog maar niet te spreken van leeg vliegen omdat je anders je slots verliest…Dat laatste schreeuw natuurlijk om een andere benadering van de slotuitgifte en de straffen die daar bijkomen. Brussel, doe je best!
Corona heeft de uitdagingen nog verder versterkt. Het nieuwe team heeft geprobeerd om zoveel mogelijk vluchten in een zo klein mogelijk vliegtuigtype te laten vliegen. Een tool helpt daar bij. Daar zijn ze behoorlijk goed in geslaagd, met minder milieubelasting tot gevolg en natuurlijk ook met zo min mogelijk kosten, want we moeten onze beloftes aan de minister van financiën (maar vooral aan de buren) natuurlijk ook nog ‘in de lucht’ houden. Van de leningen (let op: het zijn écht geen giften!) moeten we zo snel mogelijk af, al was het alleen maar om de privérekening van ondergetekende er wat fleuriger uit te laten zien.
De eerste grote uitdagingen heeft het nieuwe team ook al gehad. Na een wel heel erg rustig najaar in 2021: geen stormen, geen rare winden, geen sneeuw. Eind januari dan de eerste echte noordwester die van ’s morgens vroeg tot net na het middaguur huishield. Noordwesters zijn funest voor Schiphol. Er is geen enkele start- of landingsbaan geschikt om die wind met een redelijke capaciteit te pareren.
De ontwerpers van het Oude Schiphol waren een stuk slimmer.. Baan 04/22 (de Oostbaan) had in het verleden een haaks daarop staande baan 14/32, die wel raad wist met zo’n noordwestelijk windje. De baan bestaat nog wel, maar is alleen in gebruik als taxibaan. Theoretisch zou er nog steeds gestart moeten kunnen worden met bijv. Embraers naar het noordwesten, maar landen wordt een stuk lastiger omdat dan meteen de nieuwe besturing letterlijk om zeep geholpen wordt. Het besturingsgebouw staat nl. in de weg.
© Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, CC BY-SA 3.0 NL, via Wikimedia Commons
De nieuwe besturing leert elke dag. We zitten nu nog niet op het niveau waarop we willen opereren. In april wordt een volgende stap gezet door het ontvlechten van taken die vroeger bij één collega lagen en die nu over 3 teamleden verdeeld worden. Het idee is dat de rollen dan voor het team, maar ook voor de buitenwereld duidelijker worden. De individuele werkdruk neemt af, zodat er meer tijd overblijft om naar voren te kijken én genomen beslissingen te evalueren.
Soms is het moeilijk niet achterom te blijven kijken. Het was daar best goed toeven, onder het warme, sudderende dekbedje en de po van het verleden veilig links naast het bed. Maar door het opschudden van de bedden zijn we knap wakker geworden. We stappen weer fris uit bed, met nieuwe ideeën die ons vast nog weer verder gaan brengen. En voor die ene keer dat we onverlet en subiet tóch in die po stappen: effe lekker mauwen, dan hinkend naar de badkamer, een schone washand en een lekker zeepje en morgen maar weer rechts uit bed.
