Vrijdag werd bekend dat de NAVO voor het eerst haar zogeheten flitsmacht gaat inzetten als verdedigingsmaatregel. Wat draagt Nederland hieraan bij? En wat levert Nederland verder aan militaire capaciteiten aan de NAVO?
De snelle interventiemacht van de NAVO kan binnen vijf tot dertig dagen worden ingezet, overal ter wereld. Deze ‘Enhanced NATO Response Force’ (NRF) bestaat uit verschillende militaire eenheden van de NAVO-lidstaten. Vorig jaar kwam de NRF in actie tijdens de evacuatie uit Afghanistan. In 2005 assisteerde de NRF bij de hulpverlening na orkaan Katrina.
De NATO Response Force bestaat uit verschillende onderdelen met verschillende ‘reactietijden’. De Very High Readiness Joint Task Force (VJTF) is de zogenoemde flitsmacht en is het snelst inzetbare deel. Bij toerbeurt dragen NAVO-landen eenheden hieraan bij. In 2022 levert Nederland onder meer marineschepen en een eenheid landmacht-militairen.
Nederland draagt militair nog meer bij aan de NAVO dan alleen eenheden voor de flitsmacht. Zo neemt Nederland deel aan NAVO-vlootverbanden, die functioneren als een maritieme reactiemacht. Ook heeft Nederland sinds 2017 ongeveer 250 landmacht-militairen in Litouwen gestationeerd. De luchtmacht stelt F-35’s beschikbaar voor een NAVO-pool van eenheden met een ‘verhoogde paraatheid’.
In het kader van ‘NATO Air Policing’ levert Nederland F-16’s en F-35’s voor de verdediging van het luchtruim. Nederland bewaakt samen met België het luchtruim van de Benelux. Bij toerbeurt voeren Nederlandse of Belgische F-16’s deze ‘QRA-taak‘ uit.
Sinds 2004 sturen NAVO-partners bij toerbeurt gevechtsvliegtuigen naar de Baltische regio en Oost-Europa, om te assisteren bij de luchtverdediging. Estland, Letland en Litouwen zijn lid van de NAVO, maar beschikken zelf niet over voldoende gevechtstoestellen. Sinds donderdag heeft Nederland extra F-16’s en F-35’s beschikbaar gesteld voor de bewaking van het Oost-Europese luchtruim. De toestellen voeren deze missies uit vanaf hun thuisbases (Volkel en Leeuwarden). Door in de lucht bij te tanken, kunnen de gevechtsvliegtuigen gedurende langere tijd in de lucht blijven.