Rusland voert een wet in waarmee luchtvaartmaatschappijen feitelijk beslag mogen leggen op buitenlandse (lease)vliegtuigen.
Leasemaatschappijen kunnen fluiten naar vliegtuigen
De Russische president Vladimir Poetin zette maandag zijn handtekening onder de nieuwe wetgeving met ‘steunmaatregelen’ voor de burgerluchtvaart. De wet bepaalt dat luchtvaartmaatschappijen vliegtuigen van buitenlandse leasemaatschappijen die zich uit de markt hebben teruggetrokken mogen houden en exploiteren. Vorige week hintte Rusland er al op dat het dergelijke wetgeving zou invoeren in reactie op de westerse sancties.
Toen eind februari werd aangekondigd dat de export van onder meer vliegtuigonderdelen naar Rusland verboden zou worden, zegden verschillende leasebedrijven de contracten met Russische luchtvaartmaatschappijen op. In totaal zouden de maatschappijen honderden toestellen voor het einde van deze maand terug moeten sturen. Onder meer Aeroflot kondigde eerder al aan te weigeren de vliegtuigen te retourneren. Met de nieuwe wetgeving lijkt het erop dat leasemaatschappijen (in ieder geval voorlopig) naar hun vliegtuigen kunnen fluiten, wat een schade van elf tot ruim dertien miljard euro zou beteken.
Luchtwaardigheidscertificaten
Naast de feitelijke inbeslagname van de leasevliegtuigen geeft Rusland op nationaal niveau luchtwaardigheidscertificaten uit. Afgelopen weekend maakte de luchtvaartautoriteit van Bermuda bekend dat het de luchtwaardigheidscertificaten van alle in het land geregistreerde Russische vliegtuigen intrekt. Om hoge importheffingen te vermijden is ongeveer de helft van alle Russische commerciële vliegtuigen geregistreerd in Bermuda, waaronder vrijwel de hele vloot van Aeroflot. Het intrekken van de certificaten zou tot gevolg hebben dat 740 toestellen aan de grond moeten blijven.
De nieuwe wettelijke regels zorgen er echter voor dat maatschappijen voor de betreffende vliegtuigen nationale luchtwaardigheidscertificaten kunnen krijgen. Daarmee zouden de machines in het binnenland van Rusland alsnog mogen worden ingezet. Het Russische ministerie van Transport laat weten dat de vliegtuigen onder toezicht van de autoriteiten in speciale certificatiecentra gekeurd zullen worden.
Los van de economische schade is het de vraag hoeveel effect de nieuwe wet op lange termijn in de praktijk zal hebben. Gelet op het exportverbod van vliegtuigonderdelen en het feit dat ook China de levering van onderdelen lijkt te weigeren, lijkt het een kwestie van tijd voordat de toestellen vanwege gebrekkig onderhoud aan de grond komen te staan. Daarbij is het niet ondenkbaar dat, nu Airbus en Boeing geen diensten meer leveren aan Russische maatschappijen, toestellen zullen ‘kannibaliseren’, zodat de ene machine kan blijven vliegen dankzij de onderdelen van de andere.