Bij de aankoop van een te ontmantelen vliegtuig krijgt een bedrijf als AELS kilo’s aan onderhoudsboekjes meegeleverd die moeten worden doorgeploegd. Tegenwoordig zijn alle noodzakelijke records digitaal beschikbaar, maar de autoriteiten eisen dat zij ook hard-copy beschikbaar blijven. Toestellen mogen niet eens met die gigantische papierwinkel aan boord rondvliegen.
De luchtvaartindustrie blinkt uit in het documenteren van de verblijfplaats van vliegtuigen en alle bijbehorende onderdelen. In de tijdspanne van nagelnieuw uit de fabriek tot uitgerangeerd op een plek waar ontmanteling rest, moeten alle componenten worden gevolgd. ‘Het gaat hierbij om Life Limited Parts (onder andere in motoren en landingsgestellen), de onderdelen die vermeld staan op de OCCM (On Condition Components Monitored, onder andere wielen en remmen), maar ook om andere componenten, zoals avionica’, vertelt Gerben Groothuis, Chief Commercial Officer bij AELS. Met een lach voegt hij eraan toe: ‘Nee, dus niet om stoelen en ook niet om gordijntjes.’ Weer in alle ernst vervolgt hij: ‘Gedocumenteerd wordt het reguliere onderhoud, de noodzakelijke uitwisseling van onderdelen die door de fabrikant of de luchtvaartautoriteiten worden vereist, eventuele reparaties, revisies en voorgevallen incidenten.’ Het legt een aanzienlijke last op alle organisaties in de branche om al die gegevens nauwkeurig bij te houden, maar het draagt wel in grote mate bij aan de veiligheid in de luchtvaart.
Creativiteit en spierkracht
De onderhoudsboekjes van een vliegtuig dat twintig jaar of langer heeft gevlogen, vullen bij elkaar makkelijk 100 tot 200 archiefdozen. Gerben: ‘Al die historische documentatie komt onze kant op. Regelgeving bepaalt echter dat het recordpakket van een vliegtuig er niet in kan reizen. Daarom vindt het vervoer ervan plaats in een andere machine die op een naburige luchthaven landt. Per schip is ook een optie. De hele papierwinkel wordt vervolgens overgeladen in een vrachtwagen waarna de chauffeur ervoor zorgt dat de lading bij ons binnenkomt. Toen we vorig jaar twee Airbus A340’s verwelkomden was het helemaal makkelijk: het pakket van de ene A340 kwam mee in de andere A340. Maar omdat onze faciliteit geen reguliere widebody-vluchten uitvoert, beschikken we niet over de nodige tools om vracht te lossen. Vandaar dat we het moesten hebben van onze eigen creativiteit en spierkracht. Omdat vele handen licht werk maken, deed het hele team mee, inclusief CEO Derk-Jan van Heerden. Het lossen van twee sets van zo’n 2500 kilo papierwerk was zwaar, maar het teamwerk was leuk.’
Accuraat en volledig
Tijdens de ontmanteling worden zo’n 1000 tot 1200 onderdelen voor de verkoop uit een vliegtuig gehaald. ‘De bijbehorende records gaan meteen door naar de koper’, vertelt Gerben. ‘Sterker nog, het accuraat en volledig leveren van records is een voorwaarde om überhaupt een onderdeel te kunnen doorverkopen. De records blijven altijd bij het betreffende onderdeel.’ Dat geldt logischerwijs ook voor de motoren. Doorgaans koopt een bedrijf dat vliegtuigen ontmantelt de complete machine met uitzondering van de motoren. Die worden er na aankomst als eerste afgehaald door mensen die de koper hiervoor heeft ingezet. Zodra de motoren naar de nieuwe eigenaar worden vervoerd gaan de bijbehorende onderhoudsboekjes mee.
Gehouden aan een bewaartermijn
Ook een bedrijf als AELS kan te maken krijgen met winkeldochters. ‘Die liggen een paar jaar op de plank en als er dan nog steeds geen belangstelling voor is, recyclen we ze alsnog. Met onderdelen die niet geschikt zijn voor hergebruik wegens slijtage, gebeurt hetzelfde. Dat betekent niet dat we meteen afscheid kunnen nemen van het bijbehorende papierwerk. Wij houden ons aan de richtlijnen van de luchtvaartautoriteiten en bewaren de records zo lang als vereist wordt. Het kan meerdere jaren duren voordat we ze mogen vernietigen.’
Gedurende de gehele levensduur van een vliegtuig levert de fabrikant support en verschaft alle manuals. ‘De vorige eigenaar van een machine licht de bouwer in over de verkoop’, zegt Gerben, ‘maar wij leggen het dus vast dat een Manufacturer’s Serial Number (MSN, het unieke nummer dat ieder airframe bij de ‘geboorte’ meekrijgt) niet meer bestaat. Ook voor deze records geldt dat we zijn gehouden aan een bewaartermijn. Er kan dus flink wat tijd overheen gaan eer er bij ons geen snipper meer terug te vinden is van het papierwerk van een van de vliegtuigen die wij hier hebben mogen onthalen.’