Het kabinet mocht de vakbonden niet negeren bij het vragen van een loonoffer van KLM-personeel. Dat stelt de International Labor Organisation (ILO) van de Verenigde Naties.
Als onderdeel van het steunpakket dat KLM door de coronacrisis moest loodsen, wilde het kabinet dat een groot aantal werknemers van de maatschappij salaris zou inleveren. De omstreden loonoffers lopen op tot twintig procent en duren vijf jaar, maar ondanks het feit dat ingegrepen werd in de arbeidsvoorwaarden werden de vakbonden niet geconsulteerd. Bonden VCP, VNV en NVLT legden de kwestie voor aan het VN-orgaan, dat nu stelt dat de regering in strijd handelde met fundamentele werknemersrechten en internationale verdragen. De overheid had eerst met de vakbonden moeten overleggen alvorens de voorwaarden aan het steunpakket te bekrachtigen. Bovendien, zo benadrukt de organisatie, mag de overheid geen ingrepen doen ten aanzien van de inhoud van vrij onderhandelde cao’s.
“Wij zien de conclusies en aanbevelingen als een erkenning dat onze betrokkenheid bij de voorwaarden door de Nederlandse overheid ten onrechte is genegeerd”, vertelt VNV-voorzitter Willem Schmid. “Wij zijn altijd dankbaar geweest voor de steun aan KLM en hebben oog voor de uitzonderlijke situatie waarin KLM verkeerde, en de vliegers blijven zich inzetten voor het herstel van ons bedrijf. Zeer kwalijk vinden we wel dat KLM zijn verantwoordelijkheid als werkgever niet is nagekomen om de betrokkenheid van vakbonden voorwaardelijk te maken bij het maken van de afspraken over arbeidsvoorwaarden.” Volgens Schmid is het KLM-personeel daardoor voor het blok gezet.
NVLT-voorzitter Robert Swankhuizen gaat daarin mee: “De vakbonden hebben hierdoor hun rechtmatige rol niet kunnen vervullen. Daarmee heeft KLM onjuist gehandeld. Tegelijkertijd doet dit niets af aan onze grote betrokkenheid en verantwoordelijkheid die wij als KLM’ers allemaal voelen om ten tijde van een grote crisis onze verantwoordelijkheid te blijven nemen.”
Ook VCP-voorzitter Nic van Holstein is blij met het oordeel van de ILO. Volgens hem gaat het om een fundamentele en principiële kwestie. “De overheid moet zelfs in uitzonderlijke omstandigheden overleg zoeken met vakbonden wanneer zij specifieke arbeidsvoorwaarden wil verbinden aan financiële steun. Het is zorgelijk dat – juist in tijden van crisis – onzorgvuldig is omgesprongen met fundamentele werknemersrechten.”
Verschillend
VWO