De rek lijkt er nu echt uit voor Schiphol. Het aantal vluchten moet structureel omlaag, meent het kabinet. Gaat de luchthaven daarmee zijn spilfunctie in het internationale web verliezen? En gaat het vestigingsklimaat van Nederland daaronder lijden?
Lange tijd kreeg Schiphol ruim baan om door te groeien tot een van de grootste luchthavens van Europa. De grens van maximaal 500.000 vliegbewegingen per jaar mocht van het kabinet worden gepasseerd, zo lang de overlast zou worden beperkt. De bereikbaarheid van Nederland werd gezien als topprioriteit. Dit tot eind vorige week.
Schiphol en de daar opererende maatschappijen moeten niet alleen deze zomer vluchten schrappen, het kabinet wil dat dit structureel gebeurt. Het zou gaan om zo’n tien procent. Luchtvaarteconomen benadrukken dat dit erg veel is. “Zeker als je bedenkt dat de vraag naar vliegreizen weer groeit”, aldus Rogier Lieshout.
Voor Schiphol zelf is het schrappen van vluchten, gedwongen door de aanhoudende personeelstekorten, een noodgreep. Het geeft Schiphol-topman Dick Benschop een “rotgevoel”, zo liet hij weten. Maar hoe de luchthaven zich voelt bij een aanstormende structurele beperking voelt is minder duidelijk. Er wordt inhoudelijk niet op gereageerd, zo zegt een woordvoerder.
“Kroonjuwelen”
Luchtvaartmaatschappijen zijn daar echter wel duidelijk in: de gedwongen krimp op de langere termijn is een slechte zaak. Ben Smith, de topman van Air France-KLM, noemt zijn maatschappij en Schiphol in de Telegraaf namelijk ‘de kroonjuwelen van de Nederlandse economie’ en ziet de voorgenomen maatregelen als een belemmering voor deze twee partijen. Ook andere maatschappijen zien het zo. De problemen maken Schiphol niet meteen tot een slechte luchthaven, aldus Tim Clark van Emirates. Echter, krimp is volgens hem evenmin een goed idee.
Minder inkomsten
Volgens Lieshout kunnen eventuele kabinetsmaatregelen nadelig uitwerken voor Schiphol en voor maatschappijen. Al is het nog de vraag hoe het beleid precies vorm gaat krijgen. Minder volume betekent minder inkomsten voor de bedrijven. Ze zullen moeten snijden in hun aanbod. Maar de hardste klap komt waarschijnlijk bij de reiziger terecht. “Perk je het aantal vluchten in, dan gaan de prijzen voor tickets omhoog”, zegt hij.
Vestigingsklimaat als argument tegen krimp
Schiphol wordt gezien als een van de internationale pullfactoren van ons vestigingsklimaat. Bedrijven zouden zich eerder willen vestigen in Nederland omdat je vanaf hier naar elke uithoek van de wereld kan vliegen. Schiphol kent bovendien veel overstapmogelijkheden en vervult een hubfunctie als een van de de best verbonden luchthavens ter wereld. Een beperking van de groei heeft zeker effect op die spilfunctie, meent Lieshout. Tegelijkertijd zijn veel van deze beweringen niet goed onderzocht. Zo is niet duidelijk hoe belangrijk Schiphol precies is voor ons vestigingsklimaat. “Er is nooit een concreet getal aan gehangen”, zegt hij. Wellicht dat een onderzoek daarnaar het belang van de luchthaven kan onderschrijven.
Verschillend
VWO