Bijzondere KLM’ers | Column Netty

Als je aan mensen vertelt dat je gevlogen hebt, reageren velen vaak een beetje negatief. In plaats van dat ze zeggen: ‘Wat fantastisch, dan heb je vast heel veel van de wereld gezien en leuke ervaringen opgedaan met KLM-collega’s en mensen uit andere culturen!’, maken ze niet zelden denigrerende opmerkingen in de trant van: stewardessen zijn niet beter dan dienstmeisjes of serveersters in de lucht en vliegers zijn eigenlijk veredelde buschauffeurs.

In het begin probeerde ik, als ik zo’n opmerking aanhoorde, uit te leggen dat ons werk wel degelijk meer inhoud had, maar na de zoveelste keer haalde ik maar mijn schouders op. Ik zou bijvoorbeeld hebben kunnen vertellen dat er achter het vliegend personeel onvermoede, verborgen talenten schuilgingen. Vele KLM’ers hebben bijvoorbeeld een doctorale titel. Mr. Dr. Drs. Aart van Wijk, gezagvoerder op de B747, kreeg het zelfs een keer voor elkaar dat alle bemanningsleden op zijn vlucht, die voornamelijk juristen vervoerden naar een internationaal congres in Montreal, zélf juristen waren! Behalve meesters in de rechten bevinden zich onder de bemanningen economen, historici, geografen, sociologen, andragologen, politicologen, psychologen, politici, journalisten, linguïsten, doctoren, tandartsen, verpleegkundigen, etc.

Dan zijn er nog de artiesten onder ons: pianisten, componisten, violisten, fluitisten, gitaristen, zangers, cabaretiers, toneelspelers, schilders, tekenaars, dichters, fotografen en schrijvers. Van die laatsten zijn in het verleden Viruly en Willem van Veenendaal beroemd geworden met boeken waarin ze hun vliegavonturen genoteerd hadden. In hun voetstappen traden recent onder anderen Dineke Uildriks, Siem Nieuwenhuijse, Renske Dragt, Caroline Nelissen en Annette van Luyk met hun interviews, memoires, verhalen en romans !

Natuurlijk kunnen we de sporters onder de KLM’ers niet overslaan zoals de voetballers, tennissers, golfers, zeilers, scherpschutters, marathonlopers, waterpoloërs, wielrenners en schaatsers. Van de schaatsers wil ik speciaal Leo Visser vermelden met zijn Wereld- en Europese kampioenschaptitels en zijn vele Olympische medailles, behaald in Calgary in 1988 en Albertville in 1992. We zeiden wel eens voor de grap tegen elkaar, dat het vliegen eigenlijk een hobby van ons was, die we er gewoon even ‘bij’ deden.

In de eerste paar jaren dat ik vloog waren er enkele KLM’ers onder het cabinepersoneel die later in Nederland heel beroemd zouden worden. De bekendste is Willem Ruis, die als hofmeester Kort Verband heeft gevlogen van 1967 tot 1970. Hij gebruikte zijn baan om in de wereld rond te kijken zodat hij er later zijn voordeel mee kon doen.

Ik heb één keer met hem gevlogen van JFK naar AMS. Hij praatte toen héél enthousiast over de Amerikaanse televisieshows die hij altijd bijwoonde als hij in New York verbleef. Ik vermoed dat wat hij daar gezien heeft, een bron van inspiratie vormde voor zijn latere, eigen televisieshows. Hij vertelde dat hij zich soms uitgaf als verslaggever van de Nederlandse radio waardoor hij het voor elkaar kreeg om onder anderen Liza Minelli en Danny Kaye te interviewen. Zijn vriendin en latere vrouw, Ineke Mulder, werkte ook als stewardess op deze vlucht.

Willem zou nog, vlak voordat hij de KLM verliet, ter ere van het 50-jarig bestaan van de KLM in 1969, met groot succes samen met Hans Kunst (purser) in een cabaret optreden. Helaas heb ik dat niet gezien want ik moest vliegen.

Een andere hofmeester KV, die een BN’er werd, was Harm Breemer die onder de naam Alexander Curly begin jaren zeventig doorbrak met zijn liedje “I’ll never drink again”, een soort “morning-after-lijflied” van crewleden die, nadat ze de vorige nacht waren doorgezakt, ‘s morgens vroeg moesten vliegen. Hij nam zijn gitaar mee langs de route en in menige bar ergens op de wereld trad hij gratis op. Zo herinner ik me nog een Verre Oosten-reis waar de pret al begon in de bar van het Riviera Hotel in Beirut en zich voortzette in bars van de hotels in Karachi en Bangkok. Aan het einde van de reis kenden we allemaal het lied uit ons hoofd en het was een grote verrassing om een paar maanden later de radio aan te zetten en het weer terug te horen met als aankondiging : dit is de nieuwe nummer 1-tophit van Alexander Curly!

In dezelfde tijd dat Willem en Harm de ladder van de roem beklommen, was Mathilde Willink-de Doelder met haar extravagante make-up en peperdure kleding van Fong Leng al het middelpunt van de roddelpers geworden. Zij maakte geen kunst, maar wás het. Ook zij werkte enige tijd bij KLM als stewardess.

Uiteraard zijn er KLM’ers geweest, die met beroemde Nederlanders trouwden. Zo was er een stewardess, Christine Schermeij, met wie ik vaak gevlogen heb, die met Ard Schenk trouwde. Christine had hem aan boord keren kennen. Helaas overleed ze een maand na haar huwelijk aan een hartkwaal.

Of we beroemd werden of niet, en mensen soms met onbegrip op ons beroep reageerden, we waren allemaal speciaal omdat we het aangedurfd hebben het onbekende op te zoeken en bereid waren de wereld vanuit verschillende perspectieven te onderzoeken.