De Russische luchtvaartsector gaat zich de komende jaren ontwikkelen tot een zelfstandige industrie die niet meer afhankelijk is van het westen. Dat zegt het grote staatstechnologiebedrijf Rostec tegenover persbureau Reuters.
Om van die afhankelijkheid af te komen zullen er voor 2030 maar liefst duizend nieuwe vliegtuigen in Rusland gebouwd worden. Ook de onderdelen voor die machines zullen in eigen land worden geproduceerd. De uitspraken van Rostec, dat gerund wordt door een voormalig KGB-agent en een goede vriend van Poetin, duiden erop dat de luchtvaartsector van het land de sancties vanuit het westen als een permanente breuk beschouwt. Het strafmaatregelenpakket dat eerder dit jaar werd ingesteld door de VS en Europa betreft onder meer een verbod op de export van vliegtuigonderdelen. Dat terwijl de vloten van Russische luchtvaartmaatschappijen de afgelopen decennia juist voor het overgrote deel is gaan bestaan uit Airbus- en Boeing-vliegtuigen.
Het exportverbod zorgt er dan ook voor dat de luchtvaart in Rusland langzamerhand vleugellam wordt. Vorige maand bleek dan ook dat sommige maatschappijen begonnen zijn met het ‘kannibaliseren’ van westerse toestellen. Daarbij wordt een bepaald aantal vliegtuigen aan de grond gezet, en worden de onderdelen van die machines gebruikt voor het onderhoud aan de nog wel operationele jets. ‘Buitenlandse vliegtuigen zullen uit de vloot verdwijnen’, schreef Rostec in een reactie op vragen van Reuters. ‘Wij zijn van mening dat dit proces onomkeerbaar is en dat er nooit meer Boeing- en Airbus-vliegtuigen aan Rusland zullen worden geleverd.’
In dat kader werd eerder dit jaar al bekend dat de Russen de komende jaren ruim 13,5 miljard euro in de eigen luchtvaartindustrie gaan investeren. Met de kapitaalinjectie moet de binnenlandse vliegtuigproductie een boost krijgen, zodat er richting het einde van het decennium aanzienlijk minder westerse toestellen nodig zullen zijn. Het aandeel van de in eigen land gebouwde vliegtuigen zou de komende acht jaar zelfs moeten groeien tot 81 procent. Twee maanden na de aankondiging kondigde Aeroflot aan dat het ruim 300 nieuwe Russische jets zal bestellen. Daarbij zou het gaan om 73 Sukhoi Superjets, 210 Irkut MC-21’s en veertig Tupolev Tu-214’s.
Maar waar de ambities groot zijn, is het nog maar de vraag in hoeverre de industrie er iets van waar kan maken. Sinds de val van de Sovjet-Unie aan het begin van de jaren negentig is de binnenlandse productie gemarginaliseerd. Het bouwen van duizend nieuwe passagiersvliegtuigen is ‘praktisch onmogelijk’, zo stelt luchtvaartanalist Richard Aboulafia tegenover Reuters. ‘Zelfs toen ze halfgeleiders en andere essentiële onderdelen uit het westen konden halen, kregen ze het maar moeilijk voor elkaar om meer dan een handvol vliegtuigen te produceren.’ Rostec, dat onder meer eigenaar is van de enige Russische vliegtuigfabrikant, zal dus in de eerste plaats onderdelen moeten vinden – of ze zelf maken. Daarbij krijgt het zoeken naar een alternatief voor de onderdelen van de ‘veelbelovende’ luchtvaartprojecten, de SSJ-New en de MC-21, de hoogste prioriteit. Verder worden er vanuit de voorraad nog ongeveer twintig Superjets gebouwd met Franse SaM-146-motoren. ‘Dit zullen de laatste zijn waarbij we gebruikmaken van [het Franse, red.] Safran. Daarna zullen we PD-8-motoren op dit type vliegtuig installeren’, schrijft Rostec. ‘Vanaf dit jaar vertrouwen we niet meer op internationale samenwerking met westerse landen. We kunnen met vertrouwen zeggen dat de MC-21 niet op de Russische markt zal komen met Amerikaanse motoren.’