Na jaren van onderzoek en juridische procedures volgt donderdag de uitspraak in het MH17-proces. Het Openbaar Ministerie eist in de zaak levenslang tegen vier verdachten die verantwoordelijk gehouden worden voor het neerschieten en ombrengen van de 298 inzittenden van vlucht MH17.
Bij de aanslag op de Boeing 777 van Malaysia Airlines kwamen op 17 juli 2014, ruim acht jaar geleden, in het oosten van Oekraïne alle 298 passagiers om het leven, waaronder 196 Nederlanders. De rechtszaak begon op 9 maart 2020, nadat het internationale onderzoeksteam jarenlang bewijs had verzameld, en morgen volgt dan eindelijk de uitspraak.
De verdachten
Het MH17-proces draait om vier verdachten: drie Russen en een Oekraïner. Igor Girkin is minister van Defensie van de separatisten in de Donetsk-regio. In 2014 was hij als militair leider betrokken bij de strijd in het oosten van Oekraïne. In deze hoedanigheid wordt hij dan ook verantwoordelijk gehouden voor het neerhalen van MH17. Oekraïne heeft vorige maand een beloning van 100.000 euro uitgeloofd voor de uitlevering van Girkin. Naast Girkin is Sergei Doebinski een van de kopstukken in de zaak. Hij is de chef van de militaire inlichtingendienst in de Donetsk en zou de BUK-raket naar de regio hebben laten brengen. In afgeluisterde telefoongesprekken die gebruikt zijn tijdens het onderzoek is zijn naam ook te horen in relatie met de BUK. Ook zijn assistent, Oleg Poelatov, wordt aangeklaagd. Hij zou vlakbij de raketinstallatie zijn geweest ten tijde van de lancering. In tegenstelling tot de andere verdachten laat Poelatov zich wel bijstaan door advocaten. Ten slotte is Leonid Chartsjenko de enige niet-Rus van de vier en de laatste verdachte. Deze Oekrainse burger sloot zich aan bij de separatisten en maakte carrière in de Donetsk. Chartsjenko berichtte na het neerschieten van de Boeing dat er een “Oekraïens gevechtsvliegtuig” was uitgeschakeld.
Uitlevering
Deze vier worden nu door een Nederlandse rechtbank berecht. Dit lijkt ten minste drie van de vier absoluut koud te laten en zij negeren het proces dan ook volledig. Alleen Poelatov laat zich verdedigen en schijnt het hof dus te erkennen. Dat een veroordeling daadwerkelijk tot straf gaat leiden lijkt onwaarschijnlijk. Rusland weigert tot uitlevering over te gaan en de verdachten hebben zelf aangegeven niet naar Nederland te komen. Voor Girkin, die momenteel actief is aan het front in Oekraïne, zou dit nog weleens anders kunnen lopen. Wanneer hij in handen komt van de Oekraïners is de kans dat hij wordt uitgeleverd aan Nederland reëel.
Alle zittingen van het MH17-proces zijn via een livestream te volgen geweest. Ook de uitspraak is morgen te zien via deze link.
Verschillend
VWO