Eerder deze week tweette Andrij Melnik, de Oekraïense plaatsvervangend minister van Buitenlandse Zaken, een opmerkelijk verzoek aan Duitsland. Melnik, tot oktober 2022 Oekraïens ambassadeur in Duitsland, zou graag de ruim negentig Tornado-gevechtsvliegtuigen overnemen van de Duitse luchtmacht. “Ze worden binnenkort buiten dienst gesteld en vervangen door de F-35. (…) Waarom worden deze Tornado’s niet aan Oekraïne geleverd?”, vroeg Melnik zich af.
Waarom wel, zou de tegenvraag kunnen zijn. Hoewel de toestellen een welkome aanvulling zullen zijn op het Oekraïense wapenarsenaal, heeft implementatie bij de Oekraïense luchtmacht behoorlijk wat voeten in de aarde. De Tornado is een tweepersoons toestel, door Duitsland voornamelijk ingezet als grondaanvalstoestel. Het zou prima ingezet kunnen worden tegen Russische grondtroepen. Maar deze bommenwerpers zijn nu zo’n veertig jaar oud en vragen veel onderhoud. Naarmate gevechtsvliegtuigen ouder worden, loopt ook de inzetbaarheid terug. En om de Tornado te kunnen inzetten, moeten niet alleen vliegers maar ook WSO’s (Weapons System Officers, het tweede bemanningslid) worden opgeleid op het type.
Bovendien zullen pas in 2027 de eerste F-35’s op Duitse bodem landen. Tot die tijd heeft Duitsland de Tornado nodig voor het uitvoeren van de nucleaire (afschrikkings)taak. Met de huidige dreiging vanuit het oosten, is het niet waarschijnlijk dat Duitsland afstand zal doen van nucleaire bommenwerpers.
Naast de Tornado en de F-35, is de F-16 een van de weinige moderne westerse gevechtsvliegtuigen die ‘nuclear capable’ zijn, ook geschikt voor de taak als kernbommenwerper. In theorie zou Duitsland de Tornado’s kunnen overdoen aan Oekraïne en er tijdelijk F-16’s voor in de plaats kunnen krijgen. Dat is niet heel ongewoon: de Italiaanse luchtmacht kreeg tussen 2003 en 2012 tijdelijk F-16’s ter beschikking om het ‘gat’ te overbruggen tussen de F-104 Starfighter en de Eurofighter Typhoon. Duitsland zou dan voor vijf jaar vliegers en personeel moeten omscholen op een nieuw type: niet erg efficiënt dus.
Het ligt meer voor de hand tweedehands F-16’s rechtstreeks aan Oekraïne te leveren. De F-16 is een éénzits ‘multirole’ toestel, geschikt voor luchtverdediging en grondaanvalstaken. Er zijn ruim voldoende tweedehands F-16’s beschikbaar, bijvoorbeeld van Europese luchtmachten die overgaan op de F-35. De Verenigde Staten moeten als het land waar de fabrikant is gevestigd dan wel toestemming geven voor de verkoop aan een derde partij. Maar als een Oekraïense (plaatsvervangende) minister het al kansrijk acht dat Duitsland Tornado’s weggeeft aan Oekraïne, lijkt de kans voorlopig nog klein dat het land F-16’s ontvangt vanuit het Westen. Oekraïne kreeg overigens wel al enkele toestellen uit het westen: drie afgedankte Sea King-helikopters zijn geleverd, als reddingshelikopter.
De nieuwe Bose A30-pilotenheadset: beter dan ooit?
Bestel nu in de webshop van Bose Aviation!

