Dit jaar verbond KLM zich weer als naamsponsor aan het grootste jaarlijks terugkerende internationale golftoernooi van Nederland dat een onderdeel is van de DP World Tour. Evenals vorig jaar vindt het vierdaagse golfevenement plaats in het Brabantse Cromvoirt. Stelde KLM een jaar geleden de duizenden bezoekers in de gelegenheid kennis te maken met de Premium Comfort Class, dit jaar is duurzaamheid het thema.
In het ‘lab’ waar belangstellenden vorig jaar plaats konden nemen in de comfortabele premium-stoelen, staan nu drie apparaten opgesteld die een terugblik geven op gisteren, een kijkje op vandaag de dag en een vooruitblik op morgen. Door wat te draaien aan een knop is het makkelijk switchen van de tijd waarin MD-11’s en Boeing 747’s nog in groten getale op Schiphol aan de pieren stonden, naar de tijd waarin Boeing 777’s en 787’s hun plekken hebben ingenomen om vervolgens terecht te komen in de tijd waarin flying V’s hun entree op de Amsterdamse luchthaven hebben gemaakt. De decors zijn ook opmerkelijk: in het eerste geval een zee met een lieflijk scheepje, in het tweede geval een zee met een heus schip en in het derde geval een zee met een windmolenpark. Verderop in het ‘lab’ zijn de gewichten van diverse reisartikelen in beeld gebracht. Voor de boekenwurm scheelt een e-reader de nodige kilo’s.
Klein bier?
‘Ik ben bij KLM komen werken omdat ik graag onderdeel wil zijn van de oplossing’, zegt Marjan Rintel, die Pieter Elbers afgelopen zomer opvolgde als president-directeur van de Nederlandse nationale luchtvaartmaatschappij. ‘Wij willen bijdragen aan de CO2- en de geluidsreductie’, vervolgt ze. Daarbij wijst ze er allereerst op dat KLM deze maand weer meedeed aan de Sustainable Flight Challenge. Vervolgens vestigt ze de aandacht op de vlootvernieuwing. De Boeing 737NG’s maken plaats voor Airbus A320neo’s en A321neo’s. ‘Die zijn niet alleen duurzamer, er kunnen ook meer passagiers in mee, daar zit dus winst in.’ De Boeing 747-vrachtvliegtuigen worden vervangen door Airbus A350F’s. ‘Dat scheelt 50% in het geluid en bespaart 40% CO2’, stelt ze.
Tijdens een bezoek aan Embraer kwam ter sprake hoe de toekomstige KLC-vloot eruit komt te zien: elektrisch of een combinatie van elektrisch en waterstof. Verder is de hoop gevestigd op de doorbraak van SAF. ‘Het toepassen daarvan levert 75% CO2-reductie op.’ Geïnvesteerd heeft KLM ook in elektrische pushbacktrucs. Rintel: ‘Op de grond zitten we bijna op 70% elektrificatie. En echt, in 2030 zitten we wat dat betreft op 100%.’ Gewezen wordt op de samenwerkingsovereenkomst met Delftse studenten wat betreft de verdere ontwikkeling van op waterstof vliegen (Project Phoenix) en elektrisch vliegen (Flying V). ‘Dat zijn allemaal belangrijke stappen en proof points om te laten zien dat het ons ernst is. Ik vind het een beetje flauw als ze zeggen dat dit klein bier is.’
Actief gedwongen te verkopen
In 2020 maakte Rintel, op dat moment CEO bij de NS, kenbaar het belachelijk te vinden als het vliegtuig wordt gepakt voor afstanden binnen 700 kilometer. ‘Daar kijk ik nog steeds hetzelfde tegenaan’, zegt ze nu. ‘We hebben een groot blok stoelen ingekocht bij de Thalys zodat wij die onze klanten kunnen aanbieden.’ Bas Gerressen, directeur KLM Nederland, vult aan: ‘Doordat we die stoelen hebben ingekocht worden we actief gedwongen ze te verkopen. Wij vinden het prachtig als mensen via een treinproduct de verbinding kunnen realiseren, maar dan moet die verbinding wel kloppen. De trein moet op de goede tijd aankomen, de bagage moet geregeld zijn, passagiers moeten kunnen doorstromen. Wij nemen de hele verantwoordelijkheid. Als een klant ons belt omdat de trein vertraagd is en daardoor zijn vlucht niet haalt, boeken wij die persoon om.’ Rintel wijst op het belang van gezamenlijke verantwoordelijkheid. ‘Thalys komt nu met nieuwe treinen waarop er geen ruimte is voor bagage.’
Ingewikkeld
‘Het klimaat in Nederland is best ingewikkeld’, stelt ze. ‘Zodra ik een stap over de grens zet, en dan heb ik het over België en Duitsland, beland ik in een andere wereld. In Amerika worden enorm veel SAF-fabrieken gebouwd, in Delfzijl staat er nog geen paal in de grond. Het is nog steeds wachten op een vergunning. Wij vinden echt dat we er samen onze schouders onder moeten zetten als we werkelijk vinden dat we moeten verduurzamen in Nederland. Wij willen graag versnellen en hebben verschillende ijzers in het vuur maar of die contracten rondkomen en of de productie daadwerkelijk lukt is afhankelijk van de curve waarin je terechtkomt.’ Ook nieuwe toestellen komen vertraagd binnen. ‘Wereldwijd hebben we te maken met een supplyprobleem en dat geldt voor zowel reserveonderdelen als onderdelen van nieuw te bouwen vliegtuigen.’
Transavia
‘De behoefte aan reizen is extreem groot. De vluchten zitten veel sneller vol dan verwacht. Dat de prijzen zijn gestegen weerhoudt de mensen niet’, stelt Gerressen. Er wordt van uitgegaan dat KLM het aanbod aankan, ondanks de motorproblemen met de Embraer 195 E2. Zo nodig worden machines die op de nominatie staan om te worden uitgefaseerd, langer in de vloot gehouden. Dat KLM niet wil helpen bij de vlootproblemen van Transavia, zoals door Hendrik Noorderhaven, directeur van EUclaim, is gesteld en waar het satirische programma Even tot hier gretig op inspeelde, gaat er bij hem niet in. Vanwege de problemen met de Embraers huurt KLM op dit moment zelf toestellen in bij German Airways. Op dit moment heeft KLM geen verzoeken tot financiële compensatie ingediend bij Embraer of Pratt & Whitney. Rintel: ‘Gesprekken daarover komen later wel. Voor ons is nu de mei-productie belangrijk en hoe we tot een oplossing kunnen komen voor die kinderziektes in de motoren.’
Weer op eigen benen
Terwijl de overheid een stap wil zetten om het aantal vluchten terug te brengen naar 440.000 teneinde de luchtvaart meer in balans te brengen met de omgeving, komt KLM op 15 juni met een voorstel om eenzelfde resultaat te bereiken terwijl de bestemmingen op orde gehouden kunnen worden. ‘Alles is doorgerekend’, aldus Rintel. ‘Ook Schiphol gaat een balanced approach indienen. Daarna gaan we met elkaar om tafel, inclusief iemand van I&W.’ Ook op het definitieve rapport van de staatsagent komt KLM met een reactie.
‘Hoe het ook zij, wij staan weer op eigen benen’, stelt Rintel. ‘We hebben vorig jaar juni 900 miljoen euro terugbetaald. We zijn bezig met de terugbetaling van de belastingschuld. We hebben de kredietfaciliteiten afgelost en met banken nieuwe kredietfaciliteiten georganiseerd. We zien onze klanten terugkomen en dat mensen weer willen reizen. We hebben onder heel moeilijke omstandigheden moeten besluiten om heel veel mensen in een rap tempo aan te nemen en de arbeidsvoorwaarden te geven die bij die moeilijke arbeidsmarkt passen. We hebben heel veel maatregelen genomen op het gebied van duurzaamheid. De staatsagent stelt dat wij ervoor moeten zorgen dat we concurrerend zijn.’ Met een lach besluit ze: ‘Nou, dat doen we al 103 jaar.’