Het rapport over de naleving van de staatssteunvoorwaarden door KLM van staatsagent Jeroen Kremers stuit op felle kritiek.
Gedurende de coronacrisis kreeg KLM staatssteun om het hoofd financieel enigszins boven water te kunnen houden. De luchtvaartmaatschappij liep veel inkomsten mis, omdat vliegtuigen door de reisrestricties aan de grond moesten blijven staan. De overheid schoot te hulp door een lening van één miljard euro en een externe lening ter hoogte van 2,4 miljard euro te verstrekken. Echter, aan de staatssteun zaten enkele ogen en haken. Zo moest KLM structurele bezuinigingen doorvoeren en moest salaris geminderd worden. Toentertijd was al duidelijk dat Kremers de naleving zou gaan controleren.
Kostenreductie van vijftien procent
KLM liet zich al uit over het rapport en zei in een reactie het ‘met verbazing te hebben gelezen’. De luchtvaartmaatschappij moest de kosten met vijftien procent verlagen. Het personeel werd onder meer noodgedwongen akkoord te gaan met een salarisverlaging. Het uitgangspunt was dat de ‘breedste schouders de zwaarste lasten droegen’. Het topmanagement droeg twintig procent bij aan de kostenreductie, terwijl de directie tussen de 40 en 65 procent inleverde. De piloten gingen, weliswaar niet zonder slag of stoot, akkoord met een loonsverlaging van negentien procent. De kosten zouden volgens Kremers niet genoeg verlaagd zijn. Ruud Stegers, vicevoorzitter van Vereniging Nederlandse Verkeersvliegers, zegt dat de overheid concludeerde dat KLM in 2020, 2021 en 2022 ‘ruimschoots’ voldoende had voldaan aan de verlaging van vijftien procent. ‘En daar heeft het personeel ook heel groot aan bijgedragen – tot twintig procent is ingeleverd’, zegt hij bij BNR. ‘Het is ontzettend jammer dat er op deze manier schade wordt toegebracht aan een bedrijf, maar ook aan het personeel dat keihard heeft gewerkt om KLM er weer bovenop te krijgen.’
Afbetaling staatssteun
Vorig jaar mei en juni betaalde KLM de staatssteun af. Die werd volgens de maatschappij met rente terugbetaald. Daardoor keerde zij begin dit jaar de volledige winstdeling voor het personeel van 2022 uit. Bij Kremers schoot dit echter in het verkeerde keelgat, omdat KLM de kredietfaciliteit nog niet had opgezegd waardoor de voorwaarden nog van kracht waren. ‘Hij suggereert onder meer dat de jaarcijfers niet op de juiste manier zijn gecontroleerd en goedgekeurd, de directie krijgt een veeg uit de pan, de overheid krijgt tips over wat ze beter hadden moeten doen, piloten worden persoonlijk aangevallen, het gaat nergens over’, zegt Stegers.
Verschillend
VWO