Precies vandaag, maar dan in 1989 vloog een Buran van Kiev naar Parijs, ter vertoning op de luchtvaartsalon aldaar.
Het toestel was bevestigd op de rug van een Antonov-225. Hetzelfde toestel dat vorig jaar vrijwel volledig vernietigd werd tijdens de slag om Hostomel Airport. By the way: die An-225 heeft de typerende dubbele staart vanwege de Buran! Een enkele staart zou in de wake turbulence van de Buran moeten functioneren, en als zodanig veel minder effectief zijn.
Het Russische Buran-project was een reactie op het Amerikaanse Space Shuttle-programma. Naar verluidt omdat de Amerikaanse Shuttle in de achterdochtige zienswijze van de Koude Oorlog feitelijk bedoeld was om de ruimte te militariseren; de Shuttles zouden gebruikt kunnen worden om laserwapens in het luchtledige te testen, of zelfs een kernbom af te werpen.
De Russen hadden het relatief gemakkelijk, omdat de technische gegevens van de Space Shuttle vrijelijk beschikbaar waren bij de diverse deelnemende universiteiten. Dat het echter op een dergelijke schaamteloze kopie zou uitdraaien was voor velen een verrassing. Niet dat de Russen geen andere concepten hebben overwogen! Maar de slimme samenstelling van een groot vrachtschip, voorzien van een externe tank en een aantal vaste-brandstof-boosters, bleek toch echt het beste concept. De ontwerpers gooiden het daarnaast op gebruik van de windtunnel, die zoals we allen weten volledig neutraal, en politiek-onafhankelijk is. Dat is al gebleken bij het ontwerpen van de Tupolev-144, de ‘Concordski’…
Uiteindelijk kwam de Buran letterlijk en figuurlijk niet van de grond, op één succesvolle testvlucht na. In de geschiedenisboeken kreeg het toestel echter toch nog een heel bijzondere plek. De immense kosten van het project (de hoogste uit de hele geschiedenis van de Russische ruimtevaart) waren voor de Sovjet-Unie domweg niet te dragen.
In combinatie met Ronald Reagans Star Wars-programma, en diens befaamde retoriek (“Mr. Gorbatsjov, tear down this wall!”) dwong het Buran-project de Sovjet-Unie na een kleine vijftig jaar Koude Oorlog op de knieën. De muur viel, en de ‘Tweede Wereld’ was verleden tijd.
Goof Bakker mijmert nog wat verder over de Russenshuttle…
Info: Han Gerritsen