Eind vorige maand werd Boeing volledig eigenaar van luchttaxiproducent Wisk. Hoewel de Amerikaanse vliegtuiggigant in januari 2022 nog een half miljard dollar investeerde in Wisk, is hun partner inmiddels volledig opgekocht. Er is geen uitspraak gedaan over het totaalbedrag dat Boeing heeft geïnvesteerd.
Het Amerikaanse Wisk is momenteel bezig met de bouw van een eVTOL (Electric Vertical Take-Off and Landing)-toestel dat vier passagiers over korte afstanden moet kunnen vervoeren. Dit type operatie, bekend als Urban Air Mobility (UAM), lijkt veel op de manier waarop helikopters voor transportdoeleinden worden ingezet. Velen beschouwen UAM als de toekomst van vervoer in en rond grote steden. Deze kleine vliegtuigen kunnen files vermijden en hebben weinig ruimte nodig om te landen en op te stijgen.
De reden dat Boeing in deze technologie investeert, is niet vanwege de wil zich te specialiseren in het kleinste segment van de bemande luchtvaart. In Everett zijn ze geïnteresseerd in de technologie waarmee Wisk haar voertuigen autonoom wil laten vliegen. De twee belangrijkste redenen waarom vliegtuigbouwers investeren in technologieën die autonoom vliegen mogelijk moeten maken zijn ten eerste het besparen van kosten doordat het op termijn mogelijk wordt met minder of zelfs zonder piloten aan boord te vliegen, en ten tweede het verhogen van de veiligheid in een hybride luchtruim.
Het eerste punt, de kostenbesparing, kan doorgaans op kritiek van experts rekenen. Bij een kleinschalige UAM-operatie zijn de kosten voor de piloot relatief hoog, maar is het financieel de moeite waard deze besparing te doen op een Boeing 777 of 737 waar andere operationele kosten zoals brandstof veel hoger zijn? En willen passagiers wel aan boord van een vliegtuig met minder of zelfs geen piloten?
Echter, het tweede punt wordt wel als een realistisch scenario gezien: het veilig kunnen opereren in een hybride luchtruim. In de toekomst zal het luchtruim steeds meer bevolkt worden door een mix van drones, eVTOL-voertuigen en de bestaande kleine en grote luchtvaart. De drones en eVTOL-voertuigen zullen (deels) vanaf de grond worden bestuurd of autonoom vliegen, terwijl conventionele vliegtuigen een piloot aan boord hebben.
Dit heeft invloed op hoe de luchtverkeersleiding de scheiding tussen de verschillende soorten luchtverkeer moet waarborgen. Organisaties als Eurocontrol en NASA investeren flink in het ontwikkelen van luchtverkeersleidingssystemen die controle moeten houden in zo’n hybride situatie. Digitalisering en automatisering van de verkeersleiding zal hierin een grote rol spelen, omdat het voor menselijke verkeersleiders steeds moeilijker wordt in het drukke luchtruim het overzicht te behouden. Om op deze ontwikkeling in te spelen, zullen vliegtuigen ook in staat moeten zijn om te communiceren met de digitale systemen van andere partijen, zowel in de lucht als op de grond.
De kans dat je als passagier de komende jaren geen piloot meer aan boord ziet van een Boeing is uitgesloten. Echter, dat betekent niet dat vliegtuigen in het komende decennium niet uitgerust gaan worden met apparatuur die het vliegtuig steeds zelfstandiger laat opereren. Steeds meer taken van piloten zullen worden overgenomen door digitale systemen, maar de verantwoordelijkheden zullen bij de mens blijven liggen.
Hoe lang deze taakverdeling zal blijven bestaan is onbekend. Wisk is druk bezig met het gecertificeerd krijgen van haar eerste vliegtuig en zal er alles aan doen om de computer zo snel mogelijk aan het roer te krijgen. Voor de grote commerciële vliegtuigen van Boeing is dat doel nog ver weg, maar met de recente investeringen bereidt het bedrijf zich wel voor op deze toekomst.
Verschillend
VWO