De Oekraïense president Volodymyr Zelensky is door de levering van F-16 gevechtsvliegtuigen vol vertrouwen dat Rusland de oorlog met zijn land zal verliezen. Dit vertelde hij aan het publiek in Denemarken waarvan hij negentien toestellen toegezegd kreeg.
Tijdens het bezoek dat Zelensky de afgelopen dagen bracht aan Nederland en Denemarken kreeg hij waarvoor hij al lange tijd lobbyde: de ‘wings for freedom’ zoals hij moderne westerse straaljagers voor Oekraïne noemt. Denemarken en Nederland kondigden afgelopen zondag aan dat ze F-16’s aan Oekraïne zouden afstaan, waarvan de eerste zes tegen de jaarwisseling. Washington had de levering van de vliegtuigen goedgekeurd voorafgaand aan Zelensky‘s reis naar Nederland. ‘We hebben het vertrouwen dat Rusland deze oorlog zal verliezen,’ zei Zelensky tegen duizenden mensen die zich gisteren buiten het Deense parlement hadden verzameld om zijn toespraak te horen.
‘Het feit dat Denemarken nu heeft besloten negentien F-16-vliegtuigen aan Oekraïne te schenken, leidt tot een escalatie van het conflict’, reageerde de Russische ambassadeur Vladimir Barbin in een verklaring geciteerd door het persbureau Ritzau. ‘Door zich te verschuilen achter het standpunt dat Oekraïne zelf de voorwaarden voor vrede moet bepalen, probeert Denemarken met zijn daden en woorden Oekraïne geen andere keuze te laten dan het militaire conflict met Rusland voort te zetten’, aldus Barbin.
Toegevoegde waarde?
Waar op diplomatiek vlak sterk wordt gereageerd op de levering van de toestellen door Nederland en Denemarken, wordt de waarde van de F-16 in de Russische media ernstig gebagatelliseerd. In Russische talkshows wordt bijvoorbeeld vrijwel continu gesproken over ‘oude vliegtuigen’. Het Oekraïense leger heeft daarentegen erg veel vertrouwen in het westerse materieel en zegt dat het gevechtsvliegtuig essentieel zal zijn voor het succes van haar tegenaanval omdat het de Russische gevechtsvliegtuigen zou verhinderen de oprukkende troepen aan te vallen. ‘Suprematie in de lucht is cruciaal voor succes op de grond’, zo werd luchtmachtwoordvoerder Yuriy Ihnat geciteerd door Oekraïense media. Hoewel inderdaad waar is dat de F-16 geen spiksplinternieuw toestel is, blijft het volgens internationale experts nog altijd een geducht wapenplatform. Onderschatting door de Russen zal volgens velen dan ook vooral voor de bühne zijn.
Grenzen aan inzet?
De levering van hoogwaardig defensiematerieel lijkt vrijwel alle taboes voorbij te zijn. Toch is voor veel landen de inzet van gedoneerd wapentuig buiten de Oekraïense landsgrenzen nog altijd een ongemakkelijk vooruitzicht. De Deense minister van Defensie, Jakob Ellemann-Jensen, stelt daarom als voorwaarde dat Oekraïne de geschonken F-16’s alleen in Oekraïne mag inzetten. ‘We schenken wapens onder de voorwaarde dat ze worden gebruikt om de vijand uit het grondgebied van Oekraïne te verdrijven. En niet verder dan dat’, zei Ellemann-Jensen afgelopen maandag. Denemarken zal in totaal negentien vliegtuigen leveren. Nederland heeft in totaal 42 F-16’s, maar moet nog beslissen of al deze vliegtuigen (kunnen) worden geschonken. Opvallend genoeg zijn vanuit de Nederlandse politiek de grenzen aan de toekomstige inzet van de straaljager nog niet zo duidelijk aangegeven als door de Denen.
Verschillend
