De Europese Commissie (EC) heeft deze week een stuk gepubliceerd met daarin beleid over hoe de Europese luchtvaart de milieu- en klimaatdoelstellingen moet gaan halen. Afgelopen woensdag keurde het Europees Parlement dit goed. Het maakt deel uit van de bredere Green Deal van voormalig Eurocommissaris Frans Timmermans. Eerder dit jaar sloot de Europese Unie een akkoord dat het gebruik van duurzame brandstoffen in de luchtvaart moet stimuleren.
Praktisch gezien komt het nieuwe beleid neer op het stellen van minimale eisen aan het gebruik van Sustainable Aviation Fuels (SAF). De minimale percentages duurzame brandstof die in de toekomst gehaald moeten worden zijn te zien in het onderstaande staatje:Jaar Totaal aandeel
duurzame brandstof (%)Specifiek aandeel
synthetische brandstof (%)2025 1,2 2030 6 1,2 2035 20 5 2040 34 2045 42 2050 70 35
Het doel van het nieuwe beleid gaat echter verder dan alleen percentages aan jaartallen verbinden. De EC streeft vooral naar het creëren van een gelijk speelveld voor alle luchtvaartmaatschappijen en luchthavens in Europa om zo “tankering” te voorkomen. Tankering is het meenemen van extra brandstof op een luchthaven waar goedkoop getankt kan worden, zodat er niet of minder getankt hoeft te worden op de volgende, duurdere, luchthaven. Hierdoor wordt gevlogen met meer brandstof, en dus meer gewicht, aan boord. Dit leidt volgens de EC tot ‘een hoger brandstofverbruik dan nodig is, en dus ook tot meer emissies, en het ondermijnt de eerlijke concurrentie op de luchtvervoersmarkt van de Unie.’
De EC wil dus bewerkstelligen dat luchtvaartmaatschappijen gewoon moeten tanken op luchthavens waar het duurzamere, maar ook drie tot zes keer duurdere, SAF wordt bijgemengd.
Gaan hiermee de doelstellingen behaald worden?
Het doel om in 2050 minstens zeventig procent SAF te gebruiken klinkt, gelet op de huidige status van de industrie, ambitieus. Tegelijkertijd is het nog maar de vraag of het genoeg gaat zijn om de IATA-doelstelling, om in 2050 emissieneutraal te vliegen, hiermee gehaald gaat worden. De huidige types SAF reduceren de uitstoot met zo’n zeventig tot tachtig procent en zijn voornamelijk gemaakt van (rest)producten uit de voedselindustrie. Hoewel dit type SAF nog niet eens op grotere schaal en voor een lage prijs geproduceerd kan worden, wil de EC inzetten op een technologisch hoogstaandere variant.
Het gaat daarbij om synthetische brandstoffen die geproduceerd kunnen worden op basis van het afvangen van CO2 en duurzame energie. De EC schrijft: ‘Synthetische luchtvaartbrandstoffen hebben het potentieel de emissies met minstens 85 procent te doen afnemen in vergelijking met fossiele luchtvaartbrandstof. Wanneer deze brandstoffen worden geproduceerd uit hernieuwbare energie en rechtstreeks uit de lucht afgevangen koolstof, kan de potentiële emissiebeperking in vergelijking met fossiele luchtvaartbrandstof oplopen tot 100 procent.’ Door het gebruik van dit type brandstof moet tevens worden voorkomen dat er aanspraak wordt gedaan op de voedselketen wat de huidige generatie SAF wel doet.
Ook met het grootschalige gebruik van synthetische brandstoffen zal er nog veel CO2 moeten worden afgevangen om de doelstellingen met betrekking tot CO2-neutraal vliegen in 2050 te halen. Uiteraard kan elektrisch vliegen bijdragen aan het verminderen van de uitstoot. Echter, doordat de elektrische vliegtuigen die de komende jaren op de markt komen relatief klein zijn, zullen zij niet direct bijdragen aan het reduceren van emissies van de grote luchtvaart. Het inzetten op duurzame, synthetische brandstoffen lijkt dan ook de enige methode om in afzienbare tijd te voldoen aan de klimaatdoelstellingen.
Verschillend
VWO