De Amerikaanse luchtvaartmaatschappij JetBlue klaagt Nederland en de Europese Unie aan vanwege de reductie van het maximumaantal vluchten op de luchthaven voor volgend jaar. De airline is een van Schiphols nieuwste klanten en voert dagelijkse vluchten uit naar New York en Boston.
De klacht is op twee argumenten gebaseerd. In de eerste plaats zou Nederland het Open Skies-verdrag schenden. Een belangrijk onderdeel van dit verdrag is het mogelijk maken van vrij luchtverkeer tussen de Verenigde Staten en de Europese Unie. JetBlue stelt dat dit nu beperkt wordt. Bovendien zou de Nederlandse overheid actief stappen hebben ondernomen om de markt te sluiten voor nieuwe toetreders. Dit door de nieuwkomers onevenredig hard te treffen in vergelijking met maatschappijen met “historische rechten”.
JetBlue schrijft over het tweede punt dat: ‘Maatschappijen met historische slots op Schiphol krijgen te maken met een capaciteitsvermindering van vier procent. Nieuwe toetreders zoals JetBlue krijgen te maken met een volledig gesloten markt en honderd procent uitsluiting van de markt. Dit is geen eerlijk of proportioneel resultaat ondanks de verzekeringen van de Nederlandse overheid van het tegendeel.’
Voor de Amerikaanse luchtvaartmaatschappij komt het er op neer dat zij hun twee dagelijkse vluchten naar Schiphol kunnen behouden. Desnoods oog om oog, tand om tand. De Amerikanen stellen namelijk dat: ‘Het Department of Transportation (DOT) zou moeten overwegen van KLM te eisen, als voorwaarde om te blijven genieten van de buitengewone privilege van immuniteit tegen de Amerikaanse antitrustwetten, om minstens twee slotparen te verstrekken voor het zomerseizoen 2024 aan JetBlue. Dit zou JetBlue in staat stellen het zeer bescheiden niveau van dienstverlening te handhaven waarin het zo substantieel heeft geïnvesteerd om op te zetten.’
De klacht van JetBlue komt overeen met de kritiek die het Amerikaanse DOT eerder heeft geuit via een brief aan de Nederlandse regering. Ook daarin werd gedreigd met het beperken van het aantal vluchten voor KLM. Het is overigens niet de eerste keer dat de low cost carrier klaagt over het schenden van het Open Skies verdrag. Eerder dit jaar, voordat de slots op Schiphol werden toegekend, werd hierover ook al een klacht ingediend.