Al is het maar tijdelijk, met één Airbus A350-900, één Boeing 737MAX 9 en binnenkort nog twee, beschikt Corendon Dutch Airlines in afzienbare tijd over de stilste en meest efficiënte vloot ter wereld. ‘Dat is makkelijk gezegd als je maar met vier vliegtuigen vliegt’, haast Floor Bregman zich eraan toe te voegen. De airline die verduurzaming als een enorme uitdaging ziet, breidde vorige week haar netwerk uit met Curaçao.
‘Minder vliegen is zeker nodig, maar om dat alleen op Schiphol te doen?’, vervolgt Bregman, duurzaamheidsmanager bij Corendon International Travel & Corendon Dutch Airlines. ‘Het is een ingewikkeld dossier. Er is een significante CO2-uitstoot en het is een enorme uitdaging die omlaag te krijgen, maar het gaat niet alleen om luchtvaart. Heb je het over duurzaamheid dan heb je het over wereldproblematiek. Oplossingen liggen niet alleen bij technische innovatie en radicale veranderingen, maar ook heel simpel bij individuele keuzes zoals minder kopen, minder weggooien, meer plantaardig eten. De CO2-uitstoot is niet alleen een Nederlands probleem en ook niet alleen een probleem van de luchtvaart. Nu is de luchtvaart in Nederland wel heel erg in het verdomhoekje beland. Krimp op Schiphol leidt niet automatisch tot minder CO2-uitstoot.’
Andere mentaliteit
‘Zeker is het nodig minder te vliegen om erger te voorkomen. Desondanks kan het aantal vakanties en overnachtingen volgens het rapport Envisioning Tourism in 2030 and beyond in principe blijven groeien tot 2050, als we er maar voor zorgen dat we de afstanden verkleinen en de verblijfsduur verlengen’, stelt Bregman. ‘Alleen vraagt dat een andere mentaliteit van de consument die eventjes een weekend weg wil en dan bijvoorbeeld ook nog naar Dubai. Ga je langer op vakantie, dan kan dat best op een bestemming ver weg zijn. En dat dan bij voorkeur op een bestemming die minder massaal is, zodat je ook meer in contact kunt zijn met de omgeving en de lokale bevolking.’ Met haar vorige werkzaamheden als marketingmanager bij Visit Norway spreekt Floor Bregman uit ervaring. ‘In Noorwegen zijn ze heel uitgesproken over wat voor toeristen ze wel of niet willen ontvangen in welke gebieden. Voor bepaalde gebieden deden we totaal geen marketing terwijl we sommige andere speciaal in de picture zetten met de bedoeling dat juist die zouden worden ontdekt.’
Erg in trek
Op Curaçao heeft Corendon ook een speciaal project omarmd. Bregman: ‘Wij promoten het bezoek aan Hòfi Mango, een door cabaretier Jandino Asporaat opgekocht natuurpark met een mangobos van 700 oude bomen, een cactustuin, een palmentuin en een oude suikermolen, de enige die nog op het eiland is. Er zijn opleidingen gestart en er lopen diverse projecten voor de lokale inwoners. Per passagier die wij naar Curaçao vervoeren doneren wij een Antilliaanse gulden aan dit initiatief. Dat resulteert in zo’n € 50.000 per jaar.’ Voorheen kocht Corendon stoelen in bij KLM. ‘Curaçao is erg in trek en we kregen bij hen de gewenste capaciteit niet, zeker niet nu wij daar qua hotelcapaciteit willen uitbreiden,’ verdedigt Bregman de keus om als derde airline nu ook op het Caribische eiland te vliegen. ‘Curaçao voelt als Nederland. Je vliegt een heel eind en komt dan toch ergens waar men Nederlands spreekt en waar een Albert Heijn en een HEMA zijn. Voor de toerist valt er bij een constante temperatuur van rond de dertig graden veel aan natuur en historische gebouwen te ontdekken tijdens een verblijf in een van onze hotels.’
Goede back-up
Corendon Nederland vliegt op Curaçao met een Airbus A350-900. ‘Het ging bij onze keus niet per se om het vliegtuigtype, de Dreamliner past in feite meer bij onze vloot,’ zegt Bregman. ‘We sloten een 2-jarige wetlease-overeenkomst af met een partij waarmee we graag samenwerken. Met World2Meet, waarvan World2Fly een onderdeel is, hebben wij goede ervaringen, ook als het gaat om hotels en agenten. Het Spaanse World2Fly voert met een tweetal A350-900’s ook meerdere vluchten uit naar bestemmingen in en rondom het Caribisch gebied, de Portugese tak doet dit met de A330-300. Dus als er een keer iets mankeert aan onze A350 zorgt World2Fly voor een goede back-up, is dat ook contractueel vastgelegd.’
Vers van de band
De EC-NZF waarmee Corendon Nederland haar vluchten uitvoert is de nieuwste machine van Word2Fly. Op 31 mei jl. rolde ze ‘vers van de band’ uit de fabriek, op 3 november jl. ging ze van start voor haar eerste vlucht naar Curaçao. ‘De vliegers levert Word2Fly,’ vervolgt Bregman. ‘Dat geldt ook voor het grootste deel van de cabin crew. Omdat wij het belangrijk vinden dat er ook Nederlandssprekende crew aan boord is, zetten wij er standaard twee extra Cabin Attendants van onszelf bij.’ Als gevolg van de wetlease-overeenkomst is de A350 voorzien van een livery waaruit de samenwerking tussen de beide luchtvaartmaatschappijen direct valt af te leiden: op de romp staat in grote letters Corendon in het lettertype en de kleur die karakteristiek zijn voor deze airline, de staart en de motorkappen maken duidelijk dat het een machine van Word2Fly betreft.
Spraakmakende keuze
Met de Only Adult Zone biedt Corendon Nederland haar reizigers een veelal ongebruikelijke optie. ‘Het nieuws hierover ging de hele wereld over, het is een spraakmakende keuze. Aan de toenemende boekingen zie je dat er behoefte is. We kunnen enkel garanderen dat er naast en voor je geen kinderen zitten, niet dat je ze niet hoort’, verduidelijkt Floor Bregman. ‘Een deur tussen beide gedeeltes plaatsen mag niet, op het gangpad is er een afscheiding met een gordijn.’ Een boeking voor een van de 89 stoelen in deze zone komt neer op € 45 extra enkele reis.
Stiller en efficiënter
‘Omdat wij in de A350 niet over een Businessclass beschikken, passen er meer stoelen in de cabine. Bij een volledige bezetting zorgt dat ervoor dat de uitstoot per passagierskilometer lager ligt,’ stelt Floor Bregman. Niet alleen krijgt de airline heel positieve reacties op dit nog nieuw ruikende vliegtuig. Hetzelfde geldt voor haar andere recente aanwinst, de op 29 september jl. in dienst gekomen Boeing 737MAX 9, registratie PH-CDP. ‘Stiller en efficiënter’, verduidelijkt Bregman. ‘Volgens de cijfers van Boeing is de MAX veertien procent zuiniger dan haar voorgangers op het moment dat die uit de fabriek kwamen. Onze 737’s zijn intussen een stuk ouder, dus wij vermoeden dat de brandstofefficiëntie nog wat groter is. Qua geluid scheelt het veertig procent. Dat moet ik wel nuanceren. Het gaat hier niet om veertig procent stiller, maar om de geluidsafdruk. De oppervlakte rondom een luchthaven waarin het aantal decibellen tijdens het opstijgen meer is dan 85 procent, is bij de MAX 40 procent kleiner dan bij de huidige kisten.’
Even afwachten
Eigenlijk hadden alle door Corendon bestelde MAX 9’s al geleverd moeten zijn. Bregman: ‘Door leveringsproblemen en andere toestanden in de Boeing-fabrieken is het uitgesteld. De planning was begin dit jaar, nu komt de tweede, de PH-CDQ deze maand en volgt de derde, de PH-CDR, komende januari. Onder voorbehoud, dus het is nog even afwachten. Geen van drieën krijgt een naam, zoals de PH-CDE waarmee wij van start gingen op Maastricht en die daarom van de naam ‘Pride of Limburg’ werd voorzien.
De 800’s waarmee we nu nog vliegen vlogen eerder in hun carrière bij andere maatschappijen en zijn daardoor qua indeling alle drie net even verschillend, waardoor de cabin crew bepaalde aanpassingen moet doen in hun routines. Straks zijn al onze MAX-en hetzelfde, dat is veel efficiënter. Ook kunnen er meer passagiers mee: 213 in plaats van 189. De beenruimte is wel hetzelfde gebleven. Dat kan omdat de MAX langer is. Voor twee van onze 800’s, de PH-CDE en CDH, heeft het leasebedrijf alweer nieuwe operators gevonden. De PH-CDF is met haar 24 jaar de oudste van de drie en inmiddels afgeschreven. Zij wordt ontmanteld en voor onderdelen zoals de APU volgt hergebruik.’
Werken aan twee kanten
‘Van onze totale brandstofbehoefte wordt op Amsterdam één procent SAF getankt, Sustainable Aviation Fuel’, zegt Bregman. ‘Hierdoor weten we zeker dat die aan boord komt van de machines waarmee wij vliegen. Alleen verschilt het volume wel, op het totale pakket kan dat verhoudingsgewijs in de ene week anders uitpakken dan in de andere. Veel mensen denken dat wanneer je als passagier SAF koopt, die SAF ook in jouw vliegtuig terecht komt. Maar dat is niet haalbaar. We kunnen niet iedere keer en per klant een jerrycan SAF bijgieten en dat is ook niet nodig. Het gaat erom dat die CO2 ergens wordt gereduceerd en of dat nou op je eigen vlucht is of op een andere, is om het even. We hebben het immers over een wereldprobleem. De CO2 die door onze klanten is gereduceerd komt op het conto van de klant, dat kunnen wij niet claimen. Maar we kunnen ze wel aanmoedigen om samen met ons de uitstoot terug te dringen.’ Op ongeveer twee procent van de boekingen bij Corendon Nederland kopen de passagiers SAF, met een gemiddeld bedrag van € 10,-. ‘Dat is nog te weinig’, stelt Bregman. ‘Maar veel mensen weten niet wat SAF is en zijn wellicht nog wantrouwig of er echt wel iets mee gebeurt en waarvan het is gemaakt. Hier zit wat ons betreft nog veel potentie.’
Handafdruk
‘Als je kijkt naar het rapport Destination 2050 van het NLR (Nederlands Lucht- & Ruimtecentrum; red) is het de bedoeling dat met SAF vierendertig procent van de door de luchtvaart uitgestoten CO2 in Europa wordt gereduceerd’, licht Floor Bregman verder toe. ‘De andere 66 procent moet komen van onder meer operationele verbeteringen, vlootvernieuwing, elektrisch vliegen en vliegen op waterstof. Honderd procent op SAF vliegen kan technisch wel, maar is niet haalbaar omdat de grondstoffen voor SAF beperkt zijn. En voor het uit de lucht halen van CO2 is heel veel energie nodig. Voor beide geldt dat het niet realistisch is dit enkel ten voordele van de luchtvaart op te eisen, er zijn nog zoveel andere sectoren. Ook moet er ontzettend veel geld voor worden vrijgemaakt. De vraag is wie ervoor moet opdraaien. Door EU-wetgeving is met het gelijkstellen van het SAF-mandaat van zes procent in 2030 een eerste aanzet gegeven. Daarmee wordt het uitgangspunt nog niet wereldwijd, maar we kunnen wel een goed voorbeeld geven. Het gaat altijd over de voetafdruk die je achterlaat. Met het uitoefenen van positieve invloed kan je ook nog een handafdruk achterlaten. Ik heb het liever over die handafdruk.’
Met elkaar
‘Corendon Nederland wil niet alleen verduurzamen, we moeten het ook op grond van allerlei wet- en regelgeving. Daarbij hebben wij drie aandachtsgebieden: de eigen kantoororganisatie, de luchtvaartmaatschappij en alles wat we wereldwijd als touroperator doen’, zegt Floor Bregman. ‘Wat betreft die eerste twee kunnen we niet het grote verschil maken. Van onze kantoororganisatie is de impact relatief klein en met vier vliegtuigen zijn wij ook maar een kleine speler op het wereldtoneel. Als touroperator merken we dat op menig bestemming duurzaamheid nog niet zo leeft. In onze samenwerking met hotels en agentschappen kunnen we daar wél het verschil maken, ook daar kunnen we een handdruk achterlaten. Op luchthavens is dat weer veel moeilijker. Dat is weer beter aan te vliegen als branche. Binnen de Duurzame Luchtvaarttafel maken wij samen met TUI, KLM, Transavia en easyJet deel uit van de focusgroep luchtvaartmaatschappijen. Gezamenlijk denken we na over wat ons aandeel moet zijn in het verduurzamingsvraagstuk. Daarbij staan we niet tegenover elkaar als concurrenten maar trekken we met elkaar op als belanghebbenden die allemaal hetzelfde willen.’
Afgezwakt
‘Als luchtvaartmaatschappij kan je aan diverse knoppen draaien’, vervolgt Bregman. ‘Denk aan vlootvernieuwing, bijmenging met SAF, deels elektrisch taxiën. We hebben echter ook te maken met het ministerie en andere overheden. Op dit moment moeten piloten in Europa nog vaak omvliegen omdat het luchtruim is gefragmenteerd. In onze ogen mag de overheid wat betreft de realisatie van een Single European Sky, zodat efficiënter en directer kan worden gevlogen, een actievere houding aannemen. Het ministerie heeft de tien procent CO2-reductie die dit oplevert volgens de Europese Commissie inmiddels afgezwakt naar zes tot acht procent. Alsof het daarmee de moeite niet meer waard is. Ik denk toch dat een besparing van zes procent best wel aanzienlijk is.’
Brandstofbesparing
‘Contrails zijn ook nog een bijkomend issue, als het gaat om de opwarming van de aarde. We staan voor grote opgaven’, beseft Bregman. ‘Maar het is ook zo dat luchtvaart een ontzettend effectieve manier is om van A naar B te komen. Mensen hebben de mond vol van reizen per trein, maar dat verlangt veel infrastructuur. Meer investeren in spoor is nodig, maar niet per se in het aanleggen van nieuw spoor.’ Ze vestigt de aandacht op een door Boeing ontwikkeld een softwareprogramma: ‘In deze tool worden alle persoonlijke kenmerken van een vliegtuig verwerkt. Elke machine ondervindt slijtage. Daardoor vliegen ze allemaal net even anders. Op basis van alle voorgaande vluchtdata kan precies bepaald worden wat de brandstofvoorraad moet zijn en wat de optimale vliegsnelheid en -hoogte is. Dat levert dus een brandstofbesparing op en heeft gelukkig ook een duurzaamheidseffect.’
Geen optie
Ook op het terrein van catering valt als het om duurzaamheid gaat nog wel het een en ander te winnen. Bregman: ‘Het bestek bij ons aan boord is van karton en de doosjes zijn gemaakt van FSC-papier. Maar het is best een ingewikkelde kwestie om te bedenken waar je goed aan doet. Sommige artikelen zitten in plastic verpakking. Dat lijkt misschien niet de duurzaamste keuze, maar plastic is veel lichter dan andere materialen. Onlangs heeft het kabinet besloten dat wegwerpplastics niet meer gebruikt mogen worden vanaf 1 januari 2024. Die regels gelden ook voor in Nederland geregistreerde vliegtuigen, voor onze Boeings dus, maar niet voor onze Airbus want die is Spaans geregistreerd. In plaats van de kartonnen wegwerpkoffiebekers was het de bedoeling dat we afwasbare hardcups gaan gebruiken. Voor ons geen optie want we hebben aan boord en op de luchthavens geen afwasfaciliteiten. En eerst iemand koffie serveren en vervolgens in dezelfde beker sinaasappelsap kan natuurlijk ook niet. We hadden dus meer bekers nodig en dat vraagt weer meer ruimte en meer gewicht wat dus weer voor meer uitstoot zorgt. Onder de streep is dat dus helemaal niet duurzaam. Echt krom, hoe de overheid zoiets invoert, als een olifant in de porseleinkast met voor alles en iedereen dezelfde regels. Inmiddels is een motie aangenomen dat die kartonnen bekertjes toch gebruikt kunnen worden. Ik wil alleen maar even onderstrepen dat het allemaal niet zo makkelijk is wat duurzaam is.’
Rechtvaardigheid
‘Duurzaamheid gaat ook over rechtvaardigheid’, stelt Floor Bregman. ‘Het Westen heeft een grotere bijdrage te leveren omdat wij een grotere impact hebben achtergelaten. Als je de impact op sommige plekken elders op de wereld ziet, is die echt vele malen desastreuzer dan in Nederland. Om wereldwijd erger te voorkomen is het onder meer nodig minder te vliegen, al is het niet simpel om dat op één kleine postzegel aan te pakken. Maar als er bij ons in Nederland democratisch wordt besloten dat de luchtvaart moet krimpen, hebben wij ons daarnaar te schikken. Daarbij is het echter wel zaak dat de juiste procedures worden gevolgd en dat de vluchten zo worden verdeeld dat ieder daar zijn aandeel in levert. Ook dat gaat over rechtvaardigheid.’
Toch echt de stilste
Behalve de Airbus A350 en de Boeing 737’s beschikt Corendon ook nog over een Boeing 747-400, die sinds eind 2019 bij het Corendon Village Hotel staat geparkeerd. ‘Van binnen ziet het vliegtuig er nog net zo uit als geleverd’, vertelt Floor. ‘Onze hotelgasten kunnen er een rondleiding krijgen en op aanvraag is de Jumbo ook toegankelijk voor events. Bij de aankomst waren er allerlei wilde ideeën, variërend van een pannenkoekenrestaurant tot een ballenbak in de buik. Op dit moment hebben we de focus volledig op Curaçao.’ Met een lach besluit ze dat de 747 die door menigeen wordt ervaren als het meest lawaaiige toestel, bij hen toch echt de stilste is.
Lees ook het Flight Report over de eerste vlucht met de Airbus A350 van Corendon naar Curaçao.
De nieuwe Bose A30-pilotenheadset: beter dan ooit?
Bestel nu in de webshop van Bose Aviation!
