Zal het nu echt rustig worden daar in Assendelft? Ik bedoel van de kant van Winnie de Wit die zich nu kan terugtrekken in haar geluidsdichte vluchthuisje?
Geen idee wie Winnie de Wit is? Dat is die mevrouw die al zo’n dertig jaar strijdt tegen wat zij noemt vliegtuigherrie en schiphollen. Dat laatste woord is inmiddels zelfs te vinden in de Dikke Van Dale, met als uitleg: ‘Misleiden door manipulatie, leugens, het verdraaien van feiten enzovoort. (welke handelwijze wel wordt toegeschreven aan het luchthavenbedrijf Schiphol in relatie tot de omwonenden van die luchthaven)’. Dat is mij nooit gelukt met woorden als stieflief (voor een stiefzoon of -dochter) en gluipmuis (voor een stiekemerd), alhoewel het eerste inmiddels wel zo nu en dan is te horen in kringen van stiefmoeders.
Die Assendelftse mevrouw klaagt erover dat er per etmaal 744 vliegtuigen (nee, geen 747 en onlangs was het dus nog 714) over haar woning komen. Vorige week zaterdag mocht ze dat doen bij Even tot hier, het Nederlands satirisch actualiteitenprogramma van het duo Niels van der Laan & Jeroen Woe. ‘De lucht nooit meer fris in je neus, de herrie onbeschrijflijk. Het is misdadig’, deed de getergde Winnie haar verhaal, nu in de kijker van zo’n tweemiljoen mensen. Heel wat meer dus dan bij plaatselijke media, een protestclub als SchipholWatch, en de Volkskrant die ook wel in is voor het verspreiden van dergelijke geluiden.
De hele uitzending stond voor een groot deel in het teken van antiluchtvaartgeluiden. Want ai, ai, die stoute Christianne van der Wal (minister Natuur en Stikstof, VVD) versoepelde exclusief voor Schiphol de bestaande stikstofregels. ‘Trekkers in je tuin is tot daaraan toe, maar Boeings…’, sneerde het cabaretduo.
KLM en negentien andere luchtvaartmaatschappijen ‘doen alsof het wel duurzaam is met groene plaatjes. Als je gaat vliegen herrijst de poolkap spontaan weer’, schamperden de twee lolbroeken. De ooit door KLM gevoerde campagne Be a hero, fly CO2 Zero indachtig, moest het aanwezige publiek gissen in welke mate het gebruik van duurzame brandstof is toegenomen: met 3%, 25%, óf verdubbeld. Menig rood lampje flitste aan. Dat was gekoppeld aan 3%. Mis poes! Het moest blauw zijn, behorend bij verdubbeld, ergo, van 1/2% naar 1%.
Na de constatering dat ze je extra laten betalen voor ‘die groene dingen’, verscheen Emma Heesters ten tonele met een compilatie op haar liedje Waar gaan we heen. Dankzij deze vertoning werd de kijker getrakteerd op fraaie vliegtuigbeelden. Ik denk niet dat dit bedoeld was om van te genieten. Intussen zong Heesters dolenthousiast dat we naar de zeespiegelstijging gaan. Weet je wat ik me in alle ernst afvraag? Hoeveel van die tweemiljoen kijkers al een vlucht hebben geboekt. Onderzoek van het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC) wijst uit dat het vliegtuig onverminderd het meest gekozen vervoersmiddel is voor de eerstvolgende vakantie in Europa. Hoeveel spijtoptanten zullen er zijn na die angst zaaiende stemmingmakerij? En zo die er zijn, wat gaan die dan met hun ticket doen? Verscheuren? Verkopen? Wat een dilemma’s nu toch!
Zoals altijd kwam de uitzending ten einde met de vraag aan de alwetende: ‘Als er één ding zou moeten gebeuren, wat zou dat dan zijn?’ Oeps, met je vliegticket opgeslagen in je smartphone zal je dan maar iets moeten zeggen als: ‘Dat de vrouw die bij Schiphol woont zonder herrie in de tuin kan vertoeven.’ Jongens, dat is toch dat liedje? Helaas, het zangduo Jenny Arean & Frans Halsema valt niet meer aan te kondigen, dus zeg ik het maar zo: Vluchten kan niet meer.
Ach, wie denkt, zittend in een vliegtuig op weg naar een zakelijke of zonnige bestemming, nog aan Winnie? Die arme Winnie, die zodra ze te bedde gaat met haar ene oor op het kussen gaat liggen en een vinger in het andere stopt om het vliegtuiggeluid buiten te sluiten. Dankzij het cabaretduo kan zij zich nu af- én opsluiten in haar geluidsdichte vluchthuisje. Heel gezellig daar, met een wijntje, druiven en boeken. En heerlijk zitten daar, op een heuse vliegtuigstoel. Helaas, liggen is er niet bij. Laat staan rustig liggen en inslapen. In plaats van schaapjes telt Winnie de nachtvluchten. Reken dus maar, rustig worden daar in Assendelft gaat van haar kant niet lukken.
Dat de ‘lobby-oma’ die wil ‘opkomen voor de leefomgeving van haar kleinkinderen’ niet de enige is die last van ‘vliegtuigherrie’ ondervindt, blijkt onder meer uit de klachten die binnenkomen bij Bewoners Aanspreekpunt Schiphol (BAS). Daarbij wordt inzichtelijk dat een klein aantal personen verantwoordelijk is voor het grootste deel van de overlastmeldingen. Maar dat gaat er bij SchipholWatch niet in. ‘Welbewust en op kwaadaardige wijze wordt de overlast gebagatelliseerd die door honderdduizenden bewoners in de regio wordt ervaren’, luidt daar de conclusie op basis van cijfers op hun eigen meldingssite vliegherrie.nl, uithalend naar de bevindingen van de inmiddels gepensioneerde KLM-vlieger Benno Baksteen.
Dat lawaai en vieze lucht ongezond zijn lijdt geen twijfel. En dat geldt niet alleen voor Schiphol-klagers. Voor luchtvaartfans die enthousiast worden van het geluid van een Boeing 747 en die de geur van kerosinedampen bestempelen als vliegtuig-eau-de-cologne, is het eveneens ongezond. Dat zij zich er niet aan ergeren is natuurlijk goed. Want geen stress. Dat hoort bij een gezonde bloeddruk.
Nog even terug naar Van der Laan & Woe. Het cabaretstel bracht minister Van der Wal in beeld met één van haar eerdere uitspraken, namelijk dat de Kamer bij keuzes tussen economie en natuur kiest voor economische activiteiten. Waar ik nu zo benieuwd naar ben? Waarvoor de meeste Nederlanders kiezen bij een keuze tussen óf krimp vliegverkeer óf een definitief vaarwel tegen hun eigen vliegvakanties. Waarom ik daar zo benieuwd naar ben? Omdat vliegvakanties, naar blijkt, razend populair zijn.
Binnenkort zijn er weer verkiezingen. Behalve dat in Amsterdam voor het Europees Parlement kan worden gestemd, vindt er ook een referendum Groenstructuur plaats. Hoogste tijd ook voor een referendum over de wel of niet ervaren vlieghinder, of Schiphol wel of niet moet krimpen. En dat niet alleen in mijn woonplaats waarin bij monde van wethouder Hester van Buren (verantwoordelijk voor de luchthaven) tot een activistische opstelling werd besloten als (minderheids)aandeelhouder van Schiphol.
Laat maar duidelijk worden wat het volk wil.
Dat actie de wil kan doen kantelen is de inzet van groepen als SchipholWatch en Extintion Rebellion. In navolging van Arjen Lubach bekenden Niels van der Laan & Jeroen Woe kleur. Alhoewel die eerste in zijn eerstvolgende uitzending na zijn pleidooi voor krimp van Schiphol, ineens betoogde dat Nederland op het punt staat een aantal gigantische fouten te maken. Omdat het gunstige vestigingsklimaat in ons landje aan het veranderen is. Als voordelen voor bedrijven om zich hier te vestigen noemde hij onder meer de goede infrastructuur, met verwijzing naar Schiphol, jawel. Toch een kleine hint naar bezint eer ge krimpt? Het zou zomaar kunnen.
Weet je wat ik me ook nog afvraag? Wat Winnie nu met haar geluidsdichte vluchthuisje gaat doen. Gaat ze het uitbouwen zodat ze er kan slapen zonder een vinger in haar oor? Of doet ze het af als een leuke publiciteitsstunt en laat ze het slopen? Zo heeft ze er een probleem bij. Ja, die mogelijkheid is wel degelijk aanwezig.
Verschillend
