Nee, de foto hierboven is geen vergissing en wel degelijk gemaakt op een grote internationale luchthaven. In Turkije zijn ze trots op hun verleden met Grieks-Romeinse invloeden. Op het reusachtige Istanbul Airport IST willen ze reizigers vast opwarmen met wat historische pareltjes. Die zijn te zien in het luchthavenmuseum, een initiatief van het ministerie van Cultuur en Toerisme. Maar Istanbul Airport is natuurlijk in de eerste plaats een moderne en efficiënte draaischijf tussen Europa, Azië en Afrika. Up in the Sky kreeg onlangs een rondleiding voor een uniek kijkje achter de schermen.
Schoorvoetend
Istanbul International Airport ligt in het Europese deel van Turkije en doet een stuk moderner aan dan Schiphol. Dat is ook niet verwonderlijk want de luchthaven werd pas eind 2018 in gebruik genomen. Schoorvoetend, met in het begin slechts een tiental vluchten per dag. Een half jaar later werden alle passagiersvluchten van Turkish Airlines verplaatst van het oude Atatürk-vliegveld naar de nieuwe luchthaven aan de kust van de Zwarte Zee, zo’n 35 kilometer ten noordwesten van Istanbul. De airportcode IST ging ook over van Atatürk naar de nieuwe luchthaven.
Ambitieus
De grote luchthaven bij Istanbul verstouwde vorig jaar ruim 76 miljoen passagiers en is daarmee de op een na drukste luchthaven van Europa. Alleen London-Heathrow verwerkte meer reizigers. Schiphol staat op de vierde plaats met bijna 62 miljoen passagiers. De plannen van Istanbul Airport zijn echter ambitieus. De luchthaven is nu al geschikt voor 90 miljoen passagiers en binnen tien jaar moet dit aantal meer dan verdubbelen. Aan Turkish Airlines, dat op Istanbul Airport zijn thuisbasis heeft, zal het niet liggen. Deze luchtvaartmaatschappij beschikt momenteel over een vloot van 456 vliegtuigen en heeft er nog honderden in bestelling staan bij vooral Airbus.
Award
Bij de aanleg van de luchthaven was er veel aandacht voor design. Zo is de verkeerstoren een ontwerp van het beroemde Italiaanse bureau Pininfarina. Het 90 meter hoge bouwwerk lijkt op een tulp, een historisch symbool van de stad Istanbul. Het leverde prompt de prestigieuze International Architecture Award op. De indrukwekkende terminal heeft een oppervlakte van 1.440.000 vierkante meter en wordt beschouwd als het grootste terminalgebouw ter wereld. Het gebouw voor zowel binnenlandse als internationale vluchten is een mix van hedendaagse architectuur met nationale geschiedenis en cultuur. Zo zijn de bogen en rondingen van de terminal islamitisch geïnspireerd en doen denken aan de moskeeën, terwijl de grote zaal is ontworpen naar het voorbeeld van de Bosporus.
Duurzaamheid
Als je door de terminal loopt springen de hoge plafonds en grote ramen onmiddellijk in het oog. Ze creëren een ruimtelijk effect waardoor het er aangenaam toeven is. Wat ook opvalt is dat de terminal zo is ontworpen dat de belangrijke zones zoals check-in-gebieden beter verlicht zijn dan de rest van het gebouw. Duurzaamheid speelde een belangrijke rol bij de bouw. Sinds de ingebruikname heeft de luchthaven de uitstoot van broeikasgassen gereduceerd met 21 procent. Verder bestaat 35 procent van het waterverbruik uit teruggewonnen water. Istanbul Airport heeft zonnepanelen geïnstalleerd en krijgt dit jaar een zonne-energiecentrale. De Turkse luchthaven neemt deel aan een bebossingsproject door de aanplant van miljoenen bomen.
Nadelen
Een grote luchthaven heeft ook nadelen. Zo ligt het vliegveld een flink eind van het centrum van de stad. De snelste manier om er te komen is met de metro. Tijdens de spits vertrekt die elke 5 minuten en doet er 35 minuten over. Met de bus of taxi kost je twee keer zo veel tijd. Nog lastiger wordt het als je van Istanbul Airport moet reizen naar de luchthaven Sabiha Gökçen in het Aziatische deel van Istanbul. Metro en bus doen er twee uur over, met de taxi kan het sneller. Ook binnen de terminal van Istanbul Airport zijn de afstanden aanzienlijk. Rolpaden bieden maar gedeeltelijk soelaas.
Musea
Voor dertien euro kunnen reizigers met wat tijd over een bezoek brengen aan het Istanbul Airport Museum, compleet met audio guide. Op een vloeroppervlak van 1.000 vierkante meter kunnen bezoekers zich vergapen aan honderden verschillende objecten uit 29 musea in Turkije. Elk jaar wisselt de tentoonstelling. De Turkse luchthaven huisvest nog een tweede museum, maar dat is alleen toegankelijk voor bezoekers van de Turkish Airlines International Lounge. Voetbal staat centraal in deze expositie. De luchtvaartmaatschappij heeft nauwe banden met de voetbalwereld en sponsort verschillende teams zowel binnen Turkije als daarbuiten. De tentoonstelling laat memorabilia zien van de UEFA Champions League finales vanaf 2005.
Vliegtuigspotters
Istanbul Airport heeft een officiële Spotter Area voor vliegtuigspotters en luchtvaartfotografen. Deze is alleen op zaterdagmiddag geopend en aanmelding vooraf is verplicht. Er is plaats voor maximaal 100 spotters. Die hebben een uitzicht op startbanen 16L/24R en 16R/24L en op de fraai vormgegeven verkeerstoren. Door de strategische ligging van de Turkse luchthaven is er bepaald geen gebrek aan interessante vliegtuigtypen en luchtvaartmaatschappijen. Denk aan Afriqiyah Airways , Badr Airlines (Soedan), Iran Air Tours, Iran Air, Mahan Air, Qeshm en Libyan Airlines. Verder wordt de luchthaven bezocht door de wat onbekendere vrachtmaatschappijen.
Vijf sterren
De Turkse luchthaven is verbonden met meer dan 350 bestemmingen op alle zes werelddelen. Istanbul Airport afficheert zichzelf als ‘Meeting Point of the World’. Skytrax heeft het vliegveld beoordeeld met vijf sterren; het maakt daarmee deel uit van een selecte groep van twaalf luchthavens wereldwijd. In Europa scoren alleen München en Rome Fiumicino ook het maximale aantal sterren. Een bezoek aan de Turkse luchthaven is een plezierige ervaring en zeer de moeite waard!
Verschillend
VWO