Luchtvaartmaatschappijen die de Boeing 787 gebruiken moeten binnenkort de cockpitstoelen van de gezagvoerders aanpassen. De Amerikaanse luchtvaartautoriteit FAA heeft een voorstel ingediend om dit verplicht te stellen via een Airworthiness Directive (AD).
De aanleiding voor deze maatregel is een veiligheidsrisico in de Dreamliner-cockpit, waar een decompressiepaneel in de deur is geïnstalleerd. Dit paneel schiet naar buiten bij een plotselinge drukdaling in de cockpit. In zo’n geval opent het decompressiepaneel binnen 20 tot 50 milliseconden. Het probleem ontstaat wanneer de stoel van de gezagvoerder – die op de linkerstoel in de cockpit zit – volledig naar achteren is geschoven en de stoel gekanteld heeft. In dat geval kan het decompressiepaneel de hoofdsteun raken, of zelfs het hoofd of gezicht van de piloot, wat volgens de FAA kan leiden tot ‘ernstig of mogelijk dodelijk letsel’. Daarom stelt de FAA voor dat de beweging van de stoel beperkt moet worden, zodat de piloot zich niet langer in de baan van het paneel bevindt.
Hoewel de kans op dit soort incidenten klein is, zouden ze kunnen optreden als er precies op het moment van decompressie een piloot rust en zijn stoel volledig naar achteren heeft geschoven. Veel luchtvaartmaatschappijen staan piloten toe om tijdens lange vluchten te rusten op kruishoogte om vermoeidheid te voorkomen, een praktijk die bekend staat als ‘controlled rest’. Het achterover leunen van de stoel is hierbij belangrijk voor een goede nachtrust.
Luchtvaartmaatschappijen uitten echter zorgen over de gevolgen van deze aanpassing. Sommige maatschappijen, zoals British Airways, gaven aan dat het beperken van de stoelbeweging de vermoeidheid van de piloten zou kunnen verergeren, wat de vliegveiligheid juist in gevaar zou brengen. British Airways benadrukte dat het risico op vermoeidheid onder piloten groter is dan het risico van decompressie. Air France suggereerde zelfs dat 787-vluchten mogelijk bemand zouden moeten worden met drie piloten, zodat de bemanning voldoende rust kan krijgen in speciale slaapruimtes. Ook KLM heeft haar zorgen geuit en aangegeven dat piloten zonder volledige rust hun concentratie kunnen verliezen, wat een groter risico vormt dan het kleine gevaar van een decompressie.
Ondanks deze bezwaren heeft de FAA vastgehouden aan haar besluit. In een niet-openbaar gemaakte update verklaarde de autoriteit dat ‘het risico voor het cockpitpersoneel onaanvaardbaar is’ en dat uitstel van de maatregelen niet gerechtvaardigd is. De nieuwe richtlijn verplicht alle exploitanten van Boeing 787-toestellen die naar de Verenigde Staten vliegen om een mechanische begrenzer te installeren op de stoel van de gezagvoerder. Volgens de FAA zullen de aanpassingen voor Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen naar schatting 250.000 dollar kosten.
Eerder dit jaar was er al een ander incident met de cockpitstoelen van de Boeing 787. In maart 2024 leidde een technisch defect ertoe dat een stewardess per ongeluk de stoel van de gezagvoerder verplaatste tijdens een vlucht van LATAM. Dit veroorzaakte een plotselinge ‘vrije val’ van het toestel, waarbij meerdere mensen gewond raakten. Naar aanleiding van dit incident moesten airlines inspecties en correcties uitvoeren, wat eveneens door de FAA werd voorgeschreven.