De luchtvaart heeft me veel geleerd. Het idee van vliegen is op zichzelf een wonder. Denk aan wat het betekent om samen de lucht in te gaan, om duizenden kilometers hoog door de lucht te reizen, gedragen door niets anders dan vertrouwen in techniek en in elkaar. In een vliegtuig worden mensen bij elkaar gezet die elkaar anders misschien nooit zouden ontmoeten, maar die voor een korte tijd samen een ruimte delen, kwetsbaar en afhankelijk van elkaar. Een vlucht is een microkosmos van de wereld: we zitten letterlijk naast elkaar, we hebben dezelfde bestemming, en op dat moment zijn we verbonden door een gezamenlijke wens om veilig aan te komen. Waarom kunnen we die verbondenheid niet uitbreiden naar ons dagelijks leven, naar de samenleving?
Waar het echt om gaat
In tijden van chaos en strijd, in een wereld die verscheurd lijkt te worden door oorlog, politieke verdeeldheid, en angst, is het verleidelijk om cynisch te worden, om ons te verharden. Maar misschien is dit juist het moment om even stil te staan. Want te midden van al het lawaai en de spanning is er een diepe waarheid die we geneigd zijn te vergeten. Een waarheid die eenvoudig klinkt, maar moeilijk te leven is. Het is de oude wijsheid die zegt: “Wat jij niet wilt dat jou geschiedt, doe dat ook een ander niet.”
Zelfliefde klinkt dan misschien zacht of zwak in tijden van oorlog en teloorgang, maar het is allesbehalve dat. Zelfliefde is de basis van echte verbinding, van diepe compassie voor onszelf en daarnà voor anderen. Zelfliefde betekent niet alleen houden van wie je bent, met al je tekortkomingen en fouten, maar ook opstaan en verantwoordelijkheid nemen voor de energie die je de wereld in stuurt. Het is een besef dat onze gedachten, woorden en daden golven vormen die verder reiken dan we kunnen zien. Elk oordeel dat we hebben, elk woord dat we spreken, is een keus om bij te dragen aan liefde of juist verdeeldheid. En in die keuzes ligt een enorme kracht.
De wereld zoals die nu is
Als we kijken naar wat er vandaag de dag gebeurt, is het makkelijk om ontmoedigd te raken. Oorlogen, polarisatie en strijd -om welk onderwerp dan ook— het lijkt soms niet te stoppen. Met een media die dit maar al te graag blijft voeden en een podium geeft. Overal zijn mensen die tegenover elkaar staan, niet bereid om te luisteren of hun standpunten te verzachten. Er zijn mensen die bang zijn, die boos zijn, die het gevoel hebben dat ze de controle kwijt zijn. En die gevoelens zijn heel begrijpelijk. Maar boosheid en angst kunnen ook leiden tot een energie die ons verder verdeelt. Het vliegtuig komt tijdens het vliegen in zware turbulentie terecht en in een samenloop van meerdere factoren (want zo gaat dat nu eenmaal), stort het vliegtuig met ons allen erin, neer.
Wat we dus nodig hebben, is te kijken naar wat er echt speelt. Want als we diep graven, als we eerlijk zijn, willen we allemaal hetzelfde. We willen vrede, veiligheid, een thuis. We willen erbij horen, begrepen worden, onszelf mogen zijn zonder veroordeeld te worden. En daarin zijn we meer gelijk dan we ons vaak realiseren.
Vlucht na vlucht heb ik dit zien gebeuren. Met een crew die ik niet kende. Met passagiers die ik niet kende, uit culturen die ik niet kende, met een uiterlijk dat zo totaal anders was dan die van mij, met gewoonten en tradities die mij vreemd waren. Maar in ons mens-zijn, in het lezen van lichaamstaal, de bereidheid tot verbinding, het stellen van vragen en het luisteren met een open hart, zoekend naar kwetsbaarheid en openheid, was ‘contact maken’ hetgeen wat een simpele vliegvlucht tot een feestje maakte. Mijn stewardessenziel begon er op te bruisen en het voelde freakin’ goed! Niet alleen voor mij, maar ook voor de ander.
De keuze voor verbinding
Dus, stel je eens voor dat we in plaats van onszelf te beschermen door de muren hoger te bouwen, beginnen met het neerhalen van die muren. Stel je voor dat we de ander niet meer zien als een bedreiging, maar als iemand die, net als wij, worstelt en hoopt. Dat we de wereld niet verdelen in ‘wij’ en ‘zij’, maar in ‘ons’. Dat is geen naïeve wens, maar een keuze die we elke dag kunnen maken, in elk gesprek, in elke interactie. Niet alleen tijdens het vliegen, maar ieder moment van de dag, waar dan ook.
Misschien lijkt de invloed die we als individu hebben klein, maar juist in de kleinste gebaren ligt vaak de grootste kracht. De handgeschreven KLM-kaartjes als prachtig voorbeeld hoe eenvoudig het kan zijn om een ander het gevoel te geven ‘gezien’ te worden als mens.
Het begint echter bij de manier waarop we naar onszelf kijken. Als we onszelf met liefde behandelen, als we onszelf toestaan om menselijk te zijn, fouten te maken en te groeien, ontstaat er ruimte om diezelfde compassie naar anderen uit te breiden. Dan hoeven we niet meer te oordelen, hoeven we de ander niet meer af te breken om onszelf te versterken. Dan kan er echte verbinding ontstaan, vanuit een plek van oprechtheid en wederzijds respect.
We hoeven het niet altijd met elkaar eens te zijn, maar we kunnen wel samen door de lucht, door dit menselijke leven, reizen. Laten we respect hebben voor elkaar, net als passagiers en crewleden die elkaar niet kennen, maar die samen in hetzelfde toestel vliegen en elkaar het beste toewensen. Wat als we zouden leven met dezelfde aandacht en zorg waarmee we een vlucht beleven?
De kracht van liefdevolle keuzes
Zelfliefde is dus geen egoïsme; het is de bron, de absolute noodzakelijkheid voor empathie en compassie. Als we liefde voelen voor onszelf, begrijpen we wat het betekent om ons veilig te voelen, en kunnen we die veiligheid vervolgens aan anderen geven. Dat betekent niet dat we altijd zacht en toegeeflijk hoeven te zijn. Het betekent wel dat we handelen vanuit een plek van kracht en liefde, in plaats van angst en onzekerheid. Want liefde voor onszelf en anderen is de enige weg naar een wereld waar we de ander niets aandoen wat we zelf niet willen ervaren.
Deze oude wijsheid kan leiden tot een revolutie in ons denken en handelen. Het is tijd dat we dit principe opnieuw omarmen en integreren in ons dagelijks leven. In de luchtvaart werken we samen omdat we begrijpen dat ieders veiligheid bij het vliegen daarvan afhangt. Op dezelfde manier werkt een samenleving: de veiligheid, het geluk en de vrede van elk individu is verbonden met dat van de ander. Geen enkele oorlog, geen enkel conflict of polarisatie kan dit fundamentele gegeven veranderen. We zijn verbonden, of we dat nu willen of niet.
Er zullen daarmee altijd donkere tijden zijn. Er zullen altijd momenten zijn waarop we ons verloren voelen. Maar in die momenten kunnen we kiezen voor verbinding. We kunnen kiezen voor zelfliefde, en vanuit die basis liefde tonen aan de mensen om ons heen, zelfs als dat moeilijk is. Dit is hoe we de wereld kunnen veranderen — niet door te vechten, maar door lief te hebben.
Ik hoop dat je, terwijl je deze woorden leest, een moment van rust voelt, van helderheid. Dat je voelt dat de liefde die je voor jezelf hebt de kracht is die we allemaal in ons dragen om de wereld een zachtere, meer verbonden plek te maken. Het begint bij onszelf, bij elke gedachte, elke keuze, elke interactie. Wat je niet wilt dat jou geschiedt, doe dat ook een ander niet. En wat je wel wilt dat jou geschiedt — liefde, begrip, respect — geef dat aan anderen. Want daar, in die kleine gebaren, ligt de kracht om alles te veranderen.
Wat is jouw eerste gebaar wat de wereld zachter maakt?
Renske Dragt schreef over de tijd waarin ze als stewardess vloog bij KLM het boek ‘Love is in the air’. Via Up in the Sky kunt u met de code “upinthesky10” het boek extra voordelig bestellen! Voor de code in bij het winkelmandje.
-
Boek Love is in the Air€15,00
Verschillend
