KLM heeft op Sinterklaasochtend een bijzonder cadeautje voor “luchtvaartminister” Barry Madlener: een alarmbrief. Daarin vraagt de luchtvaartmaatschappij aandacht voor de foutieve cijfers in de berekeningen rondom Schiphol.
Het kabinet neemt ‘zeer binnenkort’ een besluit over de toekomst van Schiphol met onder andere het aantal jaarlijkse vliegbewegingen. Volgens KLM staat het kabinet echter op het punt een besluit te nemen dat ‘mogelijk onnodig grote negatieve gevolgen’ voor Schiphol behelst. Topvrouw Marjan Rintel schrijft dat het ministerie beter ‘een correcte en zorgvuldige Balanced Approach’ kan gebruiken. Daarmee bedoelt ze dat alles eerlijk overwogen wordt; KLM hekelt vooral het huidige rekenmodel voor de geluidsnormen.
Volgens Rintel lopen op dit moment meerdere dingen scheef. Allereerst neemt de berekening de Air France-KLM-vlootvernieuwing van €7 miljard waarmee veel geluidshinder verdwijnt, niet mee. ‘In de berekeningen die in opdracht van uw ministerie worden gemaakt tellen de nieuwe vliegtuigen niet of nauwelijks mee en wordt de daarmee te behalen geluidsreductie vrijwel geheel genegeerd.’
Vervolgens wijst de KLM-topvrouw naar de aanpak van Schiphol. De luchthaven hanteert tariefdifferentiatie op basis van de leeftijd van vliegtuigen. Oudere toestellen moeten meer betalen voor landingsrechten op Schiphol dan jongere. Rintel geeft aan dat dit tenminste vijfduizend vliegbewegingen treft. ‘Het model van Schiphol, waar men beschikt over alle beschikbare expertise en informatie, bewijst dat tariefdifferentiatie een veel grotere impact heeft dan het ministerie aanneemt.’
Ten derde benoemt de airline de grote rekenfout die vooralsnog niet is hersteld. Het model dat het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat gebruikt voor de berekening van de geluidshinder ‘strookt niet met de praktijk’. Schiphol, KLM en onafhankelijk onderzoeksbureau NLR geven aan dat ‘de impact hiervan leidt tot een onderschatting van de hinderreductie van circa 1%, oftewel zo’n 5.000 vliegtuigbewegingen (…) het is gewoon een (eenvoudig te herstellen) fout, waardoor de uitkomst niet betrouwbaar is en dus niet houdbaar in de Balanced Approach.’
Retaliatierisico’s
In het slot van de brief evalueert Rintel de retaliatierisico’s die krimp van Schiphol met zich meebrengt. Als het ministerie zich niet houdt aan de ‘Balanced Approach’, gaat alles van tafel, beredeneert Rintel. Vooral de angst van de dreiging uit de Verenigde Staten is voelbaar. ‘Het effect op het netwerk van KLM is vele malen groter dan de voorgestelde krimp, omdat KLM niet zelf kan kiezen welke vluchten worden stopgezet wanneer de VS en andere landen vergeldingsmaatregelen op leggen.
KLM niet de enige
De zorgen die KLM uit, vinden weerklank in de hele luchtvaartsector. ‘De ambtelijke organisatie is continu en te permanent aanwezig geweest de afgelopen jaren om een krimpscenario door te drukken. Er wordt zich geen rekenschap gegeven van wat de consequenties van krimp zijn, en de reactie van landen als China, de VAE en de Verenigde Staten’, zegt Marnix Fruitema van luchtvaartkoepel BARIN. ‘We roepen op tot bezinning voor het te laat is. We willen allemaal hetzelfde, namelijk minder geluid, maar er moet erkend worden dat er grove fouten in het rekenmodel van I&W zitten. Slechts 15 van de 61 nieuwe vliegtuigen van KLM en Transavia meenemen is niet uit te leggen, zeker niet in Brussel. Bovendien gaat I&W op de stoel van Schiphol zitten door in te zetten op een tariefdifferentiatie van twee procent, in plaats van de door Schiphol opgegeven vijf tot zes procent. Ook dat is niet uitlegbaar.’
Lees ook: Bezint eer ge Schiphol krimpt
Verschillend
VWO