De Turkse luchtmacht stond vorige maand uitgebreid stil bij het 50-jarig jubileum van de F-4 Phantom in Turkse dienst. Media en fotografen waren uitgenodigd om het iconische toestel op diverse locaties spectaculair vast te leggen. Robert Arts reisde voor Up in the Sky af naar Turkije.
De viering van het jubileum begon op 16 november met een laagvliegdemonstratie door twee Phantoms. Veertig minuten lang kregen de toeschouwers te zien waar de toestellen vooral goed in zijn: laag en hard vliegen! Het fraaie Turkse berglandschap, met bomen in herfstkleuren en een stromende rivier beneden in het dal, maakte het plaatje compleet. Extra bijzonder was één van de twee toestellen een speciale beschildering had vanwege het jubileum.
Turkse F-4E Phantom in jubileumbeschildering © Robert Arts Turkse F-4E Phantom in jubileumbeschildering © Robert Arts Laagvliegende Turkse F-4E Phantom © Robert Arts Laagvliegende Turkse F-4E Phantom © Robert Arts Laagvliegende Turkse F-4E Phantom © Robert Arts Turkse F-4E Phantom in jubileumbeschildering © Robert Arts
De dag erop werden media en fotografen verwelkomd op de vliegbasis Eskişehir. De dag begon met een “flypast” door een formatie van vier Phantoms. In de middag was er een “elephant walk” met tien taxiënde toestellen. Van de tien vliegtuigen waren er acht van 111 Filo (squadron), de laatste Phantom eenheid van de Turkse luchtmacht. De overige twee waren afkomstig van het zelden waargenomen 401 squadron, de testeenheid van de Turkse luchtmacht. Ter ere van het 50-jarig jubileum had één Phantom een speciaal kleurenschema gekregen. Op de vleugels stond groot de Turkse vlag afgebeeld. Op de staart was aan de ene zijde een afbeelding van Atatürk zichtbaar, aan de andere zijde het squadronembleem van 111 Filo met een zwarte panter.
Turkse F-4 Phantom met jubileumbeschildering © Robert Arts “Elephant Walk” op Eskişehir van Turkse F-4E Phantoms © Robert Arts “Elephant Walk” op Eskişehir van Turkse F-4E Phantoms © Robert Arts “Elephant Walk” op Eskişehir van Turkse F-4E Phantoms © Robert Arts Turkse F-4E landt op Eskişehir © Robert Arts
Operationeel
De F-4E Phantom is door de Turkse luchtmacht ingezet voor luchtverdediging en in de grondaanvalsrol. Meer dan 200 Phantoms zijn bij zeven squadrons in dienst geweest, verspreid over drie vliegbases. Tegenwoordig is alleen 111 Filo nog operationeel op het type. Het 401 Test Filo beschikt over twee Phantoms voor test- en ontwikkelingstaken. Beide eenheden zijn gebaseerd op Eskişehir. Operationeel zijn de Turkse Phantoms meerdere keren ingezet in Irak en Syrië. Daarnaast namen Turkse Phantoms ook regelmatig deel aan oefeningen, zowel in Turkije als in het buitenland. Zo waren Turkse Phantoms aanwezig bij de ELITE oefeningen op het Duitse Lechfeld en de jaarlijkse “Anotolian Eagle” oefening op het Turkse Konya.
Turkse F-4E Phantom op Lechfeld in 2006 © Robert Arts Turkse F-4E Phantom op Lechfeld in 2008 © Robert ArtsL CAMERA Turkse F-4E Phantom op Lechfeld in 2010 © Robert Arts Turkse F-4E Phantom tijdens Anatolian Eagle in 2016 © Paul Mali Turkse F-4E Phantom tijdens Anatolian Eagle in 2016 © Paul Mali Turkse F-4E Phantom tijdens Anatolian Eagle in 2016 © Paul Mali
De eerste twee F-4E Phantoms voor de Turkse luchtmacht landden op 30 augustus 1974 op de vliegbasis Eskişehir. In datzelfde jaar zouden er nog zes volgen, uit een eerste bestelling van veertig stuks. In 1976 werd er een vervolgorder geplaatst voor 32 F-4E’s en acht RF-4E’s. Deze RF-4E fotoverkenners vervingen rond 1980 de verouderde RF-84F Thunderflash van het 113e “Işık” (“Licht”) squadron. Tussen 1987 en 1994 ontving Turkije nog eens 80 tweedehands Phantoms van de Amerikaanse luchtmacht en 32 RF-4E “Photo Phantoms” van de Duitse Luftwaffe.
Vanaf 1997 ondergingen 54 F-4E’s een moderniseringsprogramma, uitgevoerd door Israel Aerospace Industries. De vernieuwde Phantoms kregen hierop de aanduiding F-4E-2020 Terminator. Zesentwintig stuks werden gemoderniseerd in Israël, de overige in Turkije zelf in Eskişehir. De toestellen ontvingen onder meer een nieuwe vuurleidingsradar, nieuwe cockpitsystemen en de mogelijkheid om moderne wapens mee te nemen werd uitgebreid. Het airframe werd verstevigd en door het vervangen van bekabeling kon zo’n 750 kilo aan gewicht worden bespaard. De ervaring die werd opgedaan met dit moderniseringsprogramma kwam de Turken vervolgens goed van pas. Tussen 2004 en 2010 werden 18 RF-4E “Photo Phantoms” in eigen huis gemoderniseerd met onder meer nieuwe navigatie- en communicatiesystemen en verbeterde zelfverdediging. In maart 2015 werden de Turkse RF-4E’s uit dienst genomen, eerder dan aanvankelijk gepland was.
Verschillend
VWO