Tijdens een drukbezochte nieuwjaarsreceptie van de luchthaven, die voor het eerst sinds vijf jaar weer werd gehouden, stelde Schiphol-CEO Pieter van Oord in zijn nieuwjaarsspeech dat je door alle discussies bijna zou vergeten dat vliegen belangrijk is voor Nederland, voor de wereld.
Terugblikkend op de operatie in 2024 concludeerde hij dat deze overwegend succesvol is verlopen. ‘Geen lange rijen bij de security en voldoende collega’s in elk onderdeel van de terminal. Niet alleen in het vakantieseizoen maar ook gedurende het hele jaar. 94% van onze reizigers ging binnen tien minuten door security, 76% zelfs binnen vijf minuten.’ Hij voegde er meteen aan toe dat het nog altijd beter kan. ‘Van Schiphol willen wij een kwaliteitsluchthaven maken. Ik benadruk met name het woord kwaliteit. Ik denk dat we daar de afgelopen jaren een veer hebben gelaten. We willen gaan voor kwaliteit.’
In het belang van luchtvaartmaatschappijen
Aan het gaan voor kwaliteit hangt echter wel een prijskaartje in de vorm van verhoging van de havengelden. Van Oord: ‘Om Nederland goed te blijven verbinden met de rest van de wereld en om ervoor te zorgen dat Schiphol voor alle Nederlanders die fijne thuishaven is, zullen we moeten investeren. Naast veel achterstallig onderhoud hebben we grote investeringsplannen die de luchthaven voor reizigers en luchtvaartmaatschappijen gaan verbeteren.’ Man en paard werden genoemd: vervanging dienstweigerende roltrappen, reparatie lekkend dak, groot onderhoud Kaagbaan, herstart afbouw A-pier, verbouwing lounge 1, opknapbeurt 50 rustruimtes en toiletten voor mensen van bagage en security, installatie tilhulpen op 280 plekken in de bagagekelder, elektrificeren van Schiphol op allerlei mogelijke manieren, de bouw van een nieuwe terminal. ‘Onze kosten zijn, zoals we dat veel in de samenleving zien, hard gestegen. Denk aan salarissen maar ook aan al dat onderhoud en al die bouwkosten. Onze nieuwe havengelden maken het mogelijk deze noodzakelijke investeringen te doen. We begrijpen dat dit pijnlijk is voor onze luchtvaartmaatschappijen. Toch zijn wij er echt van overtuigd dat deze grote investeringen ook op lange termijn in het belang zijn van de luchtvaartmaatschappijen.’
23% stiller
Aan de buren ging Van Oord niet voorbij: ‘De vaststelling van onze nieuwe tarieven is daarvoor één van onze acties voor. Wij gebruiken die om substantiële bijdragen te leveren aan geluidsreductie. Luchtvaartmaatschappijen worden gestimuleerd om hun meest stille toestellen te gebruiken. Nachtvluchten worden aanzienlijk duurder dan dagvluchten. We gaan de meest luidruchtige toestellen weren. Bij elkaar schatten wij in dat dit de belangrijkste actie is van Schiphol met betrekking tot geluidsreductie. Door modernisering van de vloot door luchtvaartmaatschappijen is Schiphol per vliegbeweging in 2024 al stiller geworden. Wij zagen in de categorieën s6 s7, dat betreft de aller stilste vliegtuigen, het percentage doorgroeien naar 23%. Wij voorspellen dat deze trend zich zal doorzetten de komende jaren, hierbij geholpen door onze tariefdifferentiatie.’ De Schiphol-CEO gaf tevens aan ervan uit te gaan dat de Nederlandse regering dit jaar met luchthavenverkeersbesluiten komt. Daarvoor zijn een goedgekeurde balanced approach vanuit Europa nodig alsmede een natuurvergunning. Hij sprak hierbij de hoop uit ‘dat dit gaat leiden tot een stuk rechtszekerheid voor Schiphol, maar ook een stuk rechtszekerheid voor onze buren, zodat er gewoon gehandhaafd kan worden.’
301 bestemmingen
Van Oord kwam met meer cijfers. ‘Elke dag zorgen wij er op Schiphol voor dat er tussen de 150 en 220.000 mensen aankomen vertrekken of overstappen. Wij zijn er trots op dat 9 miljoen Nederlanders onze luchthavens en onze luchtvaartmaatschappijen hebben gebruikt in 2024. 66,8 miljoen reizigers reisden met het vliegtuig van, via of naar Schiphol, een stijging van 8% ten opzichte van 2023. Bijna 42,6 miljoen reizigers reisden direct, bijna 24,3 miljoen reizigers waren transferpassagiers. Dat is nog steeds minder dan het recordjaar 2019, maar wij verwachten wel dat wij komend jaar of het jaar daarna in de buurt komen van het recordjaar 2019. Wij voerden in 2024 ruim 473.000 vluchten uit op Schiphol. Nederland was via Schiphol verbonden met maar liefst 301 directe bestemmingen. Geen 300 maar 301. Wij staan op de tweede plek in Europa als de best verbonden luchthaven. Kijken we naar vracht, ook belangrijk, dan zien we dat we 1,49 miljoen ton vracht vervoerden. Dat was ook een stijging van 8% in 2024 ten opzichte van het jaar daarvoor.’ Van Oord prees de uit 70.000 mensen bestaande Schiphol-familie die dit alles met elkaar voor elkaar krijgt.
Bijdrage aan veiligheid in de wereld
Aan het dossier Lelystad Airport ging de Schiphol-CEO niet voorbij. De hoop is erop gevestigd dat de Nederlandse overheid na vijftien jaar een beslissing neemt over de opening van deze luchthaven voor de burgerluchtvaart. ‘In de provincie Flevoland en in de gemeente Lelystad is daarvoor heel grote steun. Uit de hoek van defensie is er ook belangstelling voor deze luchthaven.’ Van Oord verwees hierbij naar de goed werkende combinatie van defensie en burgerluchtvaart in Eindhoven. Vervolgens maakte hij een bruggetje naar de rol die Schiphol dit jaar zal spelen in de NAVO-top die in juni naar Nederland komt. ‘Wij zijn er trots op dat deze luchthaven in deze tijden van grote geopolitieke spanning een bijdrage kan leveren aan de veiligheid in de wereld’, aldus Van Oord. In 2025 zal security worden aanbesteed. ‘Dat zijn meer dan 5000 mensen hier op Schiphol en daarbij richten wij ons wederom primair op kwaliteit boven prijs.’
We willen allemaal hetzelfde
‘Vaak worden de verschillen tussen de belanghebbenden hier op Schiphol uitvergroot in de media, maar uiteindelijk denk ik dat we allemaal hetzelfde willen’, betoogde Van Oord. ‘We willen minder emissies, minder geluidsoverlast en als Nederland goede verbindingen met de rest van de wereld. Of je het programma “Schoner, stiller, zuiniger” noemt of “Stiller, schoner, beter” doet er niet toe: we willen allemaal hetzelfde. Door alle discussies zou je het bijna vergeten, maar vliegen is belangrijk voor Nederland, voor de wereld. Het zorgt voor verbinding in de breedste zin van het woord. Door die verbinding begrijpen verschillende culturen elkaar, komen landen dichter bij elkaar, komen mensen dichter bij elkaar. Het draagt bij aan, wat je zou mogen noemen, brede welvaart. Nederland heeft met Schiphol iets unieks in handen.’ Alvorens het glas te heffen op de toekomst van de ‘prachtige luchthaven’ sprak de topman zijn dank uit aan al die mensen die die noodzakelijke verbinding mogelijk maken.