Soms heb je vetpech als er in het vliegtuig een zwaarlijvig iemand naast je zit. En dat is niet alleen het geval als het om zitruimte gaat. Lichaamsgewicht doet er ook voor luchtvaartmaatschappijen wel degelijk toe.
‘Hoe kun je zoiets zeggen? Elke dag gebruik je woorden. Hoe kun je woorden gebruiken om iemand zijn leven te verwoesten?’ Dit zijn de woorden van de moeder van Christiana Shephard, een van de passagiers van Air Midwest Flight 5481, die haar man moest vertellen dat hun dochter was omgekomen bij een vliegtuigcrash.
De vlucht werd uitgevoerd met een Beechcraft 1900D, registratie N233YV, een regionaal verkeersvliegtuig dat wordt aangedreven door twee turbopropellers. Gezagvoerder Katie Leslie en haar copiloot Jonathan Gibbs vertrokken die 8ste januari 2003 met negentien passagiers voor een vlucht van Charlotte/Douglas International Airport naar Greenville Spartanburg International Airport, beide gelegen in de Verenigde Staten. Er bevonden zich geen stewards of stewardessen aan boord omdat een vliegtuig dat is uitgerust met maar negentien zitplaatsen, volgens de Amerikaanse regelgeving geen cabin crew aan boord hoeft te hebben.
Als een razende omhoog
De problemen ontstonden vrijwel direct nadat de machine was opgestegen omdat de neus als een razende omhoog ging. Met kracht probeerden de beide piloten de neus naar beneden te duwen. Tevergeefs. Toen een stall warning klonk, een akoestisch geluid dat de cockpit crew waarschuwt voor het naderen van een overtrek, alarmeerden zij de luchtverkeersleiding. Slechts 37 seconden nadat de Beechcraft airborne was gegaan, crashte die aan de rand van een van de hangars. In hun pogingen het noodlot te keren, werden de vliegers niet alleen tegengewerkt door een verkeerde afstelling van de draadspanners die de spanning op de controlekabel van het hoogteroer controleren. Ook incorrecte inschattingen van het lichaamsgewicht van de passagiers speelden een rol omdat het toestel hierdoor te zwaar beladen was met een te achterlijk zwaartepunt. Overigens herdenkt het luchthavenpersoneel de captain van deze ongeluksvlucht nog altijd met respect en dankbaarheid omdat zij in die allerlaatste seconden nog alles heeft gedaan om vooral niet op die hangar neer te storten. Alle inzittenden van het vliegtuig kwamen om maar op de grond raakte niemand gewond.
Verouderde gegevens
Wereldwijd is in de afgelopen decennia de gemiddelde lichaamsmassa van mensen toegenomen. Een toename van het gemiddelde lichaamsgewicht van passagiers op commerciële vluchten is hiervan het gevolg. Toen de Beechcraft 1900D verongelukte, werd er nog van uitgegaan dat de gemiddelde passagier 80 kilo woog, een van 1936 daterende aanname. Voor de passagiers aan boord van de Air Midwest-machine bleek echter sprake te zijn geweest van een gemiddeld lichaamsgewicht van 90 kilo. Dat betekent dat er in plaats van negentien passagiers slechts zeventien mee hadden gemogen op die rampzalige vlucht in 2003.
Met het oog op de veiligheid dient een luchtvaartmaatschappij te weten hoe zwaar hun toestellen zijn als ze de lucht in gaan. Daarvoor wordt niet alleen het gewicht van bagage en vracht berekend, maar ook dat van de passagiers. De crash met de Beechcraft 1900D heeft uitgewezen dat als deze berekeningen gebaseerd zijn op verouderde gegevens, dit kan leiden tot een onderschatting van het totale gewicht aan boord. Een airline kan er dan ook toe besluiten passagiers te wegen om preciezere berekeningen te kunnen maken. Zowel Finnair als Transavia lieten, zij het op vrijwillige basis, hun passagiers al eens op de weegschaal stappen alvorens het vliegtuig in te stappen, respectievelijk in 2024 en 2019.
Het meest optimaal
In een klein toestel, zoals de Beechcraft 1900D, zullen de individuele lichaamsgewichten er eerder toe doen dan in een groot toestel, zoals een Airbus A320 of een Boeing 737. Airlines hanteren de rekenmodellen van EASA (European Aviation Safety Agency) om te berekenen hoeveel personen zij mogen vervoeren. Daarbij wordt momenteel uitgegaan van een gemiddeld lichaamsgewicht van 88 kilo voor een man, 70 kilo voor een vrouw en 35 kilo voor een kind. Is echter het exacte gewicht van zowel bagage, vracht als passagiers bekend, dan kunnen piloten aan de hand van die data precies berekenen welke vlieghoogte en snelheid het meest optimaal zijn voor een zo duurzaam mogelijk uitgevoerde vlucht. Daarmee wordt brandstof bespaard en dus ook CO2-uitstoot.
Thans zijn er allerlei middelen in ontwikkeling die het hongergevoel onderdrukken en een afname van het lichaamsgewicht bewerkstelligen. In Amerika vliegen de kilo’s eraf, viel onlangs in het Algemeen Dagblad te lezen. ‘Investeringsbank Jefferies berekende dat als passagiers gemiddeld 4,5 kilo kwijtraken, United Airlines al 80 miljoen dollar per jaar op kerosine zal kunnen besparen. Dat vooruitzicht moet Air France-KLM, dat momenteel overal zoekt naar besparingen, als muziek in de oren klinken’, meldt het dagblad.
Zonder blikken of blozen
Alhoewel luchtvaartmaatschappijen zonder blikken of blozen beweren dat al hun passagiers comfortabel moeten kunnen reizen, geven de vliegtuigstoelen waarin ze zich moeten wurmen soms wel een andere indruk. Bij een buikomvang vanaf 110 centimeter kan een vliegtuigstoeltje met een breedte van 43 centimeter toch echt (on)behoorlijk krap worden. Hoe wordt omgegaan met mensen met overgewicht is verschillend. Je kunt een extra stoel bijboeken als je meer ruimte nodig hebt dan de standaardvliegtuigstoel biedt. Veelal wordt het criterium gehanteerd dat je er niet in past als de armleuning niet meer naar boven of naar beneden kan. Dan ben je dus verplicht een tweede stoel bij te boeken. Dat is ook het geval als je de standaardgordel niet dichtkrijgt. Veel airlines geven een korting van 25% op die tweede stoel. Is er op het moment van vertrek nog een stoel vrij in dezelfde reisklasse, dan kunnen de kosten van die extra stoel worden teruggevraagd. Is er echter geen extra stoel geboekt en zijn er geen stoelen meer vrij in dezelfde reisklasse, dan bestaat de kans dat je niet mee kunt. Gordelverlengers die 63 centimeter toevoegen aan de standaardveiligheidsgordel, worden door het boordpersoneel uitgereikt. Het gebruik van een eigen gordelverlenger is niet toegestaan.
Benepen stoeltje
Als je naast of, nog erger, tussen twee iemanden zit die zich in volle omvang nog net in zo’n vliegtuigstoeltje weten te wurmen, kan je de belofte van comfortabel reizen wel vergeten. Het was oktober 2016 toen ik samen met een goede vriend in een Boeing 747-400 Combi op weg was naar Schiphol. Vanwege zijn lengte hadden we Economy Comfort geboekt. Op de drie naast elkaar geplaatste stoelen die even smal en dun zijn als in de Economy Class, was ik de deugd in het midden, aan weerszijden geflankeerd door twee grote stevige mannen. De Jumbo was nauwelijks opgestegen of de passagier pal voor me liet de rugleuning van haar stoel in de verste stand naar achteren klappen. Dat is maar liefst twee keer zo ver als in de Economy Class, iets waar KLM – zag ik pas later – reclame voor maakt. Daar zat ik dan, op dat benepen stoeltje, ingeklemd tussen twee mannen en met de rugleuning van een achterover hangend tienermeisje pal voor mijn snufferd. Het enige wat ik kon doen was mijn stoel ook maar laten kantelen. Maar ik ben dus geen kantelaar. Alhoewel de cabin crew oog had voor mijn benarde positie, kon zij mij met de liefste wil niet aan een andere zitplaats helpen: het vliegtuig was compleet volgeboekt. Er zat niets anders op dan mijn heil te zoeken op de trap die een 747 rijk is. En zo zat ik tien uur lang op die trap. Voor mij de meest beroerde vlucht ooit en dat ook nog eens voor negentig euro extra!
Unieke kans: win een proefles elektrisch vliegen!
Kom op 5 april langs bij E-Flight Academy op Teuge Airport en maak kans op een proefles elektrisch vliegen.
Verschillend
VWO
.jpg){kind=link}
_AN1076504.jpg){kind=link}
