Komend najaar maakt een bijzonder stuk Nederlandse luchtvaartgeschiedenis tijdelijk zijn rentree op vaderlandse bodem. Het Nationaal Militair Museum (NMM) in Soesterberg presenteert vanaf september 2025 een originele Fokker D.VII.
Een unieke Fokker keert terug naar Nederland. Het jachtvliegtuig dat nog vóór de Tweede Wereldoorlog dienstdeed bij de Marineluchtvaartdienst (MLD) komt een aantal jaar deel uitmaken van de collectie van het Nationaal Militair Museum. De Fokker D.VII, ontworpen tijdens de Eerste Wereldoorlog, staat bekend als een van de meest succesvolle jachtvliegtuigen uit die periode.
Een Nederlands toestel in Duitsland
In december 1945 stuitten Amerikaanse militairen van de Monuments, Fine Arts, and Archives (MFAA) –beter bekend als de ‘Monuments Men’– op een boerenschuur in het Zuid-Duitse Vilsbiburg. Daar troffen zij de Fokker D.VII aan. De herkomst van het toestel was op dat moment onbekend, waarna het in beheer werd gegeven aan het Deutsches Museum in München. Pas in 1980, tijdens restauratiewerkzaamheden, kwamen Nederlandse kenmerken aan het licht, waaronder een Nederlandse roundel en een registratiecode.
Recent Duits-Nederlands onderzoek heeft bevestigd dat het toestel inderdaad van Nederlandse origine is. Waarschijnlijk maakte het na mei 1940 geen deel meer uit van de Nederlandse luchtvloot en is het later terechtgekomen in de collectie van het geplande luchtvaartmuseum van het Derde Rijk, onder leiding van Hermann Göring. De exacte route en omstandigheden waardoor het toestel in Duitsland belandde, blijven echter vooralsnog onduidelijk. De periode tussen mei 1940, toen de Fokker D.VII met registratie D-28 nog in Nederland was, en december 1945, toen het toestel in Duitsland werd ontdekt, blijft grotendeels een mysterie voor de onderzoekers.
Great! The Dutch Fokker D.VII of the Deutsches Museum in Munich will return to Holland. In 1945, American soldiers belonging to the Monuments Men, discovered the aircraft in a barn in Vilsbiburg during their search for stolen art treasures. It was transferred to museum in Munich. pic.twitter.com/lssi9mlsTK— Klaas Meijer (@klaasm67) March 11, 2025
Vooralsnog geen definitieve restitutie
Zoals ook met andere kunstvoorwerpen en historische artefacten zorgt de geschiedenis van het toestel ook voor een vraag: is definitieve teruggave een optie? Vanwege de vele onduidelijkheden is er volgens het Nationaal Militair Museum momenteel nog geen juridische basis om over te gaan tot restitutie van het toestel. Desalniettemin heeft het Deutsches Museum het vliegtuig voor ten minste vijf jaar in bruikleen gegeven aan Nederland. Het onderzoek naar de herkomst en geschiedenis van het toestel wordt ondertussen door zowel Duitse als Nederlandse onderzoekers voortgezet. Bezoekers van het NMM kunnen zich vanaf september 2025 vergapen aan deze unieke Fokker D.VII en zo een glimp opvangen van een roemrucht hoofdstuk uit de Nederlandse luchtvaartgeschiedenis.
Fokker D.VII
De Fokker D.VII was een jachtvliegtuig dat tijdens de Eerste Wereldoorlog werd ingezet. Ontworpen door Reinhold Platz voor Fokker, werd het toestel in 1918 geïntroduceerd en al snel geprezen om zijn uitstekende vliegprestaties en wendbaarheid. Zijn robuuste constructie en superieure prestaties maakten het tot een van de meest gevreesde jachtvliegtuigen van die tijd. Het was zelfs zo effectief dat de geallieerden in de wapenstilstandsvoorwaarden van 1918 specifiek eisten dat alle Fokker D.VII-toestellen aan hen werden overgedragen.
Unieke kans: win een proefles elektrisch vliegen!
Kom op 5 april langs bij E-Flight Academy op Teuge Airport en maak kans op een proefles elektrisch vliegen.
