In diverse media wordt het uitgebreid beschreven en bediscussieerd: zou Amerika op afstand wapensystemen als de F-35 of de F-16 onklaar kunnen maken? Nu Amerika niet meer de trouwe bondgenoot van weleer is, zouden huidige en toekomstige gebruikers van de F-35 zich zorgen maken over het mogelijke bestaan van een “kill switch”. Daarmee zou op afstand het toestel gedeeltelijk kunnen worden geblokkeerd.
Duitsland heeft recent 35 F-35’s besteld, ter waarde van ruim 8 miljard euro. Canada plaatste twee jaar geleden een order voor 88 F-35’s, waarvan de eerste volgend jaar moet worden afgeleverd. In beide landen gaan stemmen op om de bestelling te annuleren, uit vrees dat bij oplopende spanning met Amerika de F-35’s waardeloos blijken. De vraag is of zo’n “kill switch” wel echt bestaat?
Het gezaghebbende luchtvaartblog The Aviationist beschrijft tot in detail wat hiervan waar is. De mythe van de kill switch wordt gedeeltelijk ontkracht door David Cenciotti van The Aviationist, maar zeker niet volledig. Kern van zijn betoog: er bestaat geen knop om de F-35 op afstand uit te zetten. Wel zijn we erg afhankelijk van Amerika om de F-35 goed te kunnen laten functioneren. Als de Amerikanen het zouden willen, kunnen ze het F-35 gebruikers moeilijk maken. Er wordt de vergelijking gemaakt met een smartphone: met regelmatige updates werkt je telefoon optimaal. Als de fabrikant stopt met updates, wordt de telefoon niet meteen waardeloos. Maar op den duur werken apps niet meer soepel en is je telefoon niet meer goed beveiligd.
Zo mogen buitenlandse gebruikers van de F-35 niet op eigen houtje “test operations” uitvoeren met de F-35. Dit mag alleen op Amerikaans grondgebied of onder toezicht van Amerikanen gebeuren, om geheime Amerikaanse technologie te beschermen. Dit staat exact zo beschreven op de website van het “F-35 Partner Support Complex“. Verder leunen de F-35 gebruikers op Amerika als het gaat om updates van systemen. De sterke punten van F-35 zijn de elektronische systemen, zoals bijvoorbeeld voor het verwerken en integreren van de informatie van sensoren en radar. Zonder updates verliezen die systemen snel hun waarde.
Een minder groot maar niet minder relevant probleem is de logistiek. Voor het stroomlijnen van de logistiek van reserve-onderdelen is Nederland aangesloten op ALIS (Autonomic Logistics Information System) – een Amerikaans systeem. Een woordvoerder van defensie zegt hierover in Dagblad van het Noorden: ‘Hierin worden onder meer het onderhoud en de prestaties van de vliegtuigen opgeslagen. Dat gebeurt in gezamenlijkheid. Maar ALIS wordt inderdaad door de VS onderhouden. Wij hebben ons ingekocht. Dat voelt nog steeds goed. Wij zien geen redenen om aan te nemen dat de samenwerking met de VS verandert of stopt. Daar zijn wij niet bang voor.’’ Op Vliegbasis Woensdrecht een groot distributiecentrum met reserveonderdelen voor de F-35 voor heel Europa.
Een echte “kil switch” om de F-35 op afstand onklaar te maken bestaat er dus niet. Maar als de Amerikanen echt kwaad willen, kunnen ze buitenlandse F-35 gebruikers het leven zuur maken. Het illustreert volgens The Aviationist dan ook een breder probleem: dat Europa ook op gebied van defensie-technologie erg afhankelijk is van Amerika. Deze kloof is te overbruggen, maar zal veel tijd en geld kosten. Een “quick fix” voor dit probleem bestaat niet.
Unieke kans: win een proefles elektrisch vliegen!
Kom op 5 april langs bij E-Flight Academy op Teuge Airport en maak kans op een proefles elektrisch vliegen.
Verschillend
VWO