De “Historic Heroes” Fly-In op vliegveld Hoogeveen trok vorige week vogels van allerlei plumage. Het evenement dat plaatsvond op 10 mei, werd georganiseerd door Egmond Vintage Wings. Het thema “Historic Heroes” verwees naar 80 jaar bevrijding, maar ook werd herdacht dat 85 jaar geleden de Duitse inval plaatsvond.
Egmond Vintage Wings (EVW) is het familiebedrijf van Jack van Egmond sr., dat restauratie en onderhoud verricht van historische vliegtuigen. Daarnaast heeft de familie van Egmond zelf ook een bescheiden collectie historische toestellen. Pronkstuk is een Fokker D.XXI, dat Van Egmond sr. samen met zijn kleinzoon Tom in tien jaar heeft herbouwd.
Tijdens een eerder evenement op Hoogeveen vloog de Fokker D.XXI wel voor, helaas was dat deze keer niet mogelijk. Het toestel zou twee keer voorvliegen, maar technische problemen bleef het bij een taxirun. De Fokker taxiede naar de kop van de baan voor de display, maar steeg uiteindelijk niet op. Vanwege een te hoge oliedruk werd de vlucht afgelast. Ook een tweede poging was niet succesvol.
Hoewel de ster van de dag dus verstek moest laten gaan, was er voor de liefhebber genoeg te zien en te beleven, zowel op de grond als in de lucht. Op grond trok een grote verzameling historische auto’s (militair en niet-militair) veel bekijks. Het evenement was geen vliegshow, dus displays in de lucht waren niet toegestaan. Wel waren er vliegbewegingen van de Cessna Caravan (PH-JMP) van de Teugense paraclub en enkele rondvluchten met toestellen van Egmond Vintage Wings. Omdat het een ‘fly-in’ was, waren er natuurlijk de landingen en starts van de bezoekende vliegtuigen.
Oorspronkelijk was het de bedoeling om tijdens het evenement ook “introductievluchten” mogelijk te maken. Belangstellenden konden dan tegen betaling meevliegen met een historisch vliegtuig. In de week voorafgaand aan het evenement werd duidelijk, dat de IL&T hier geen toestemming voor gaf. In een bericht op social media schreef EVW: ‘Wij zijn als organisatie zeer recent, net als andere organisaties in de historische luchtvaart, overvallen met voor ons gewijzigde inzichten over hoe introductievluchten te organiseren. Omdat wij, zoals altijd, ons voor 100% aan de gestelde luchtvaart regels willen houden, komen wij in tijdnood om onze interne organisatie eventueel aan te passen voor zaterdag 10 mei 2025. (…) EVW/SVW hebben daarom besloten de introductievluchten van komende zaterdag 10 mei op te schorten (…).’
Opvallend was het grote aantal Piper Cubs, in diverse varianten. Naast een Piper J3 Cub en een L4, waren er ook meerdere Super Cubs (al dan niet ex-Koninklijke Luchtmacht). De oorspronkelijke Piper J-3 Cub werd eind jaren dertig ontwikkeld als lesvliegtuig. In de Tweede Wereldoorlog werd het veelvuldig ingezet als liaisontoestel en observatievliegtuig. Het kreeg toen de militaire aanduiding L-4 Grasshopper. Na de Tweede Wereldoorlog werd de Cub verder doorontwikkeld tot de PA-18 Super Cub, met een aanzienlijk sterkere motor. De Koninklijke Luchtmacht heeft tussen 1952 en 1976 ruim 100 Super Cubs in dienst gehad. De R-169 (tegenwoordig PH-ZCT) is er daar één van.
Het grote aantal historische lestoestellen dat aanwezig was in Hoogeveen was opvallend. Naast de vier Fokker S-11’s van “Fokker Four” en drie Yak-52’s van de “Dutch Thunder Yaks” waren er nog diverse andere lestypes. Zoals een ex-Duitse luchtmacht P.149D (met Hoogeveen als thuisbasis) en twee ex-RAF DHC-1 Chipmunks, nog in oorspronkelijke kleuren.
Het was duidelijk dat in de jaren vijftig en zestig geel overheerste als kleur voor militaire lesvliegtuigen. Van de bekende Fokker S-11’s en een in België gebaseerde SNJ-5 Texan tot aan een ex-Canadese luchtmacht PT-26 Cornell van EVW: allemaal knalgeel! Overigens is inmiddels aangetoond dat glimmend zwart nóg beter zichtbaar is.
Lesvliegtuigen van de generatie vóór de Fokker S-11 waren ook te zien in Hoogeveen. Een DeHavilland Tiger Moth (DH.82A) van Egmond Vintage Wings was er één van. Veel Nederlandse militaire en civiele vliegers hebben in de naoorlogse jaren hun eerste vlieguren gemaakt in de Tiger Moth. Deze Tiger Moth vliegt in een RAF kleurenschema, maar heeft in het verleden nooit zo rondgevlogen. Tot 1952 heeft het dienst gedaan bij de Franse luchtmacht als lesvliegtuig. En hoewel de gelijkenis groot is, is de Stampe-Vertongen SV-4 géén licentiebouw van de Tiger Moth. Het is een Belgisch ontwerp, dat in 1933 de eerste vlucht maakte. De Belgische luchtmacht gebruikte het toestel in de naoorlogse jaren als lesvliegtuig. Niet geel, maar fel oranje gekleurd.
Naast de Fokker D.XXI was er nog een enkel ander ‘fighter’ type bij de fly-in aanwezig: de indrukwekkende P-51D Mustang “Trusty Rusty” van Stichting Vroege Vogels uit Lelystad.
En zelfs een type waarvan je het niet verwacht, blijkt een militaire geschiedenis te hebben. Mudry CAP-10B (PH-RIC) is een echt aerobatics vliegtuig. Het is de tweede geproduceerde CAP-10 en heeft als lesvliegtuig tussen 1970 en 1995 dienst gedaan bij de Franse luchtmacht. Het heeft in die tijd ook deel uit gemaakt van l’Équipe Voltige de l’Armée de l’air, het aerobatic team van de Franse luchtmacht.
Een volgende fly-in staat gepland op zaterdag 6 september. Hopelijk is de D-XXI van Van Egmond dan niet alleen op de grond, maar ook in de lucht te bewonderen.
Verschillend
VWO