Landen op een snelweg? Als een vliegveld geen optie is kunnen Nederlandse F-35’s dat gewoon. Ze lieten het deze week zien in Finland.
Tijdens de jaarlijkse Finse oefening Baana 25 oefenden Nederlandse F-35-straaljagers voor het eerst met operaties vanaf een snelweg. Van 26 tot 29 mei 2025 verrichten de toestellen van de Koninklijke Luchtmacht touch-and-go-landingen op de E75, nabij Tikkakoski. Dat deden zij samen met Finse F/A-18 Hornets, Hawk-trainers en een Learjet 35. De Nederlandse F-35’s opereerden vanaf vliegbasis Pirkkala en voerden integratietrainingen uit met Finse F/A-18’s. Hoewel de F-35’s alleen touch-and-go’s uitvoerden, markeert dit een belangrijke stap in het trainen van operaties vanaf niet-traditionele locaties. De Finse F/A-18’s maakten gebruik van hun arresting hook om snel tot stilstand te komen op de snelweg.
Imminent Field
Baana is een jaarlijks terugkerende oefening van de Finse luchtmacht, gericht op verspreide operaties vanaf alternatieve locaties zoals snelwegen. De oefening, binnen de NAVO bekend als ‘Imminent Field’, verhoogt de operationele flexibiliteit en overlevingskansen bij conflicten. Finland past deze tactiek al sinds de jaren ’60 toe en deelt nu zijn expertise met bondgenoten.
De oefening onderstreept het belang van wendbaarheid en samenwerking binnen de NAVO. Hoewel Nederland momenteel geen geschikte snelwegen heeft voor dergelijke operaties, biedt deelname aan Baana 25 waardevolle ervaring voor toekomstige inzetmogelijkheden. De oefening benadrukt de noodzaak voor bondgenoten om voorbereid te zijn op operaties onder diverse omstandigheden
Snelwegen
Hoewel de Finnen al lang met operaties vanaf snelwegen oefenen zijn zij niet de enige partijen in Europa die hier bedreven in zijn. Zo voeren de Polen geregeld dergelijke oefeningen uit. Vorig jaar oefenden straaljagers van de Zwitserse luchtmacht ook met het maken van starts en landingen vanaf een snelweg. Het was toen voor het eerst in ruim dertig jaar dat het land een dergelijke oefening houdt. In de Koude Oorlog werden ook door de Duitse Luftwaffe dergelijke oefeningen uitgevoerd.