Nederlandse piloten op de F-35 klagen massaal over rug- en nekklachten aan boord van hun toestellen. De klachten zijn zelfs van dien aard dat de vliegveiligheid in het gevaar komt, aldus de jachtvliegers in een enquête.
Het Centrum voor Mens en Luchtvaart van Defensie voerde een onderzoek uit naar het comfort van de F-35. Daaraan deden 61 jachtvliegers mee met een gemiddelde leeftijd van 36 jaar en ongeveer 1900 vlieguren onder de riem. Hierbij viel op dat de F-35 als aanzienlijk minder comfortabel wordt beschouwd dan de voorganger F-16, waarvan de laatste begin deze week naar Oekraïne vertrok.
Het nieuwe toestel veroorzaakt bij een flink deel van de vliegers verschillende ongemakken. Negen op de tien geeft aan last te hebben van aanzienlijke nek- en rugklachten. De jachtvliegers zeggen dat daardoor zelfs de vliegveiligheid in het geding komt in “het beste jachtvliegtuig ter wereld.” Hetzelfde onderzoek werd eerder ook uitgevoerd onder F-16-piloten, daarbij gaf slechts één op de tien aan last te hebben van diezelfde klachten.
Lange mannen
‘Jachtpiloten worden geconfronteerd met unieke beroepsmatige uitdagingen’, staat in het onderzoek. Uiteraard zijn er de G-krachten, die het comfort beperken, net als de vele apparatuur rond de nek of op de helm. Bovendien is de Nederlandse man gemiddeld langer dan het internationaal gemiddelde en zit de piloot in de F-35 veel rechter dan in de F-16, wat het grootste verschil lijkt.
Dat deze risico’s gevaar kunnen opleveren, blijkt tevens uit het onderzoek. Ruim tachtig procent van de vliegers gaf aan dat de klachten een negatieve impact op de vliegprestaties hebben. Daarbij stelde 38 procent dat de ongemakken eveneens de vliegveiligheid beïnvloedden. Bovendien vallen vliegers sneller uit wegens de ervaren ongemakken.
Klagen
Uit het onderzoek blijkt daarentegen ook dat de jachtvliegers niet openlijk durven te klagen. ‘Er is angst dat het invloed heeft op hun vliegstatus,’ schrijft een respondent. Om die reden raadt het onderzoek aan te investeren in de vliegveiligheid. ‘We kunnen het ons simpelweg niet veroorloven dat piloten uitvallen. Dit raakt de inzetbaarheid van Defensie zelf,’ aldus de onderzoekers.