De Royal Air Force opent binnenkort een competitie voor de vervanging van haar Hawk T1- en T2-trainingsvliegtuigen. De T1 wordt op dit moment uitsluitend ingezet door het demonstratieteam van de RAF, de Red Arrows.
De BAe Hawk T1 is sinds 1976 in dienst bij de Britse luchtmacht. De modernere BAe Hawk T2 kwam in 2012 in dienst als geavanceerde straaltrainer en nam in 2016, samen met de turboprop T-6 Texan T1, alle trainingstaken over. Inmiddels kampt de T2-vloot met verschillende operationele problemen. ‘Eerlijk gezegd wil ik de Hawk T2 zo snel mogelijk vervangen,’ verklaarde Sir Rich Knighton, voormalig luchtmachtchef, vorig jaar.
De Britse minister van Defensie bevestigde deze week dat er een competitie komt om zowel de T-2-vliegtuigen als het type voor de Red Arrows in één programma te vervangen. Een exacte tijdlijn is nog niet bekend, maar het ministerie wil snel doorpakken. De Hawk T1 moet uiterlijk in 2030 uit dienst, terwijl de T2 officieel tot 2040 blijft vliegen, al wordt die datum mogelijk naar voren gehaald.
Internationale kandidaten
De wereldwijde markt voor trainingsvliegtuigen is inmiddels zeer divers. De Amerikaanse Boeing-Saab T-7A Red Hawk, ontwikkeld voor de US Air Force, lijkt samen met de Koreaanse T-50 Golden Eagle te geavanceerd voor de Britse behoefte. Ook de Turkse Hürjet is een mogelijkheid, het toestel werd onlangs nog besteld door Spanje. Een nadeel is echter dat de Hürjet gebruikmaakt van een motor die niet compatibel is met het bestaande Britse onderhouds- en logistieke systeem.
Leonardo biedt met de M-345 en M-346 twee Europese alternatieven. Vooral de M-346 is een serieuze kandidaat. Het toestel wordt al ingezet als lead-in fighter trainer voor piloten van onder meer de Italiaanse Typhoon en F-35. RAF-vliegers trainen momenteel al op de M-346 via het International Flight Training School-programma in Italië. Ook het Italiaanse demonstratieteam Frecce Tricolori heeft onlangs besloten haar MB-339’s te vervangen door dit type.
Made in Britain?
Een opvallende kanshebber is het nog te ontwikkelen toestel van de Britse startup Aeralis. Het bedrijf werkt aan een modulair straaltrainerconcept, ontworpen voor meerdere rollen: van basisopleiding en geavanceerde training tot display- en aanvalsdoeleinden. Hoewel er nog geen prototype bestaat, heeft het project steun vanuit de Britse overheid. Aeralis kan bovendien een belangrijke politieke troefkaart zijn: het biedt de mogelijkheid om, net als de Hawk, een volledig in het VK ontworpen en gebouwd toestel te introduceren.
‘Russisch design’
De M-346 kwam recent nog onder vuur te liggen in het Verenigd Koninkrijk, nadat het toestel voorzichtig werd genoemd als mogelijke opvolger van de Hawk T1 en dus als toekomstig vliegtuig voor de Red Arrows. Velen vinden het onwenselijk dat een vliegtuig met een vermeend ‘Russisch ontwerp’ in dienst zou komen bij de Royal Air Force.
Die kritiek verwijst naar de gezamenlijke ontwikkeling in de jaren negentig door het Russische Yakovlev en het Italiaanse Aermacchi. De twee fabrikanten werkten toen aan een nieuw trainingsvliegtuig, maar gingen in 2000 uit elkaar vanwege uiteenlopende operationele eisen. Daaruit ontstonden twee verschillende toestellen: de Yak-130 en de M-346. Hoewel de vliegtuigen uiterlijk sterk op elkaar lijken, zijn de interne systemen en constructie volledig verschillend. De M-346 is een volledig westers toestel en bevat geen Russische onderdelen of technologie.



Verschillend
VWO