In november 2023 ging het bijna mis toen een F-16 op hoge snelheid op een lesvliegtuigje afvloog. Het incident kon nog net voorkomen worden. De OVV komt nu met adviezen.
Op 16 november 2023 vlogen twee F-16’s vanaf de Vliehors-range op Vlieland richting Vliegbasis Volkel. Tegelijkertijd steeg een eenmotorige Tecnam P-Mentor, registratie PH-ZVT, op voor een lesvlucht vanaf Vliegveld Lelystad. Aan boord waren een instructeur en een leerling. Ten noorden van Elburg, Gelderland, kwamen de vliegtuigen elkaar tegen terwijl ze zich op gelijke vlieghoogte bevonden.
De luchtverkeersleider maakte de piloot van de F-16 attent op het andere vliegtuig, waarop deze een uitwijkmanoeuvre uitvoerde. De bemanning van de Tecnam zag de F-16 pas toen deze de uitwijkmanoeuvre op korte afstand van het toestel had uitgevoerd. Beide vliegtuigen vervolgden hun vlucht zonder verdere problemen.
Het luchtruim waarin de vliegtuigen zich bevonden is ingericht volgens het zogenaamde ‘zien en vermijden’-principe (see and avoid). Daarbij moeten piloten zelf opletten en zo nodig uitwijkmanoeuvres uitvoeren. Een zwakke veiligheidsmaatregel, vindt de Onderzoeksraad voor de Veiligheid (OVV).
De kans is klein dat een straaljager en een langzaam vliegend general aviation-toestel elkaar tegenkomen, maar ‘een kleine kans betekent niet dat het nooit kan voorkomen. Dit scenario kan catastrofale gevolgen hebben, daarom is het belangrijk de risico’s in kaart te hebben en passende maatregelen te treffen om de risico’s te beheersen’, aldus Erica Bakkum, lid van de OVV.
Aanbevelingen
Naar aanleiding van het onderzoek doet de OVV vier aanbevelingen aan de ministeries van zowel Infrastructuur en Waterstaat (I&W) als Defensie. Ten eerste moet het ministerie van I&W bekijken hoe mogelijke problemen tussen militair luchtverkeer en general aviation beter kunnen worden voorkomen. Ook moet het ministerie maatregelen nemen om de communicatie tussen luchtverkeersleiders te verbeteren.
Verder adviseert de OVV Defensie te beoordelen of de overheid goed zorgt voor een veilige afstand tussen militaire en civiele luchtvaart. Ook zouden de ministeries beter moeten samenwerken in het onderzoek naar bijna-botsingen tussen militair en burgerluchtverkeer. Conclusies van deze onderzoeken moeten vervolgens ook daadwerkelijk worden geïmplementeerd.
Verschillend
Redacteur. Leon studeert International Studies en verdiept zich in geopolitieke en economische vraagstukken. Vanuit die achtergrond schrijft hij voor Up in the Sky met bijzondere aandacht voor de luchtvaartsector in Oost-Europa, Azië en Rusland. Zijn academische kennis van internationale betrekkingen en regio-studies versterkt zijn analyses en artikelen. Bovendien is Leon al van van jongs af aan geïnteresseerd in politiek en luchtvaart, waaronder de vraag hoe deze toekomstbestendig kan worden gemaakt.